“ရသစာေပဆုိတာ ယဥ္ေက်းမႈကို ထိန္းေက်ာင္းတယ္”

ဧရာဝတီ အင္တာဗ်ဴး

ေသြး(စစ္ကိုင္း)| July 6, 2016 | Hits:1,597

1   | |

စာေရးဆရာမ ေမၿငိမ္းဟာ ကဗ်ာအေရးေကာင္းသလိုု ၀တၳဳတုိေတြ၊ လံုုးခ်င္း ၀တၳဳေတြမွာလည္း ကိုုယ္ပိုုင္ဟန္နဲ႔ ဖန္တီးႏိုုင္ပါတယ္။ စာေရးဆရာမ ေမၿငိမ္းဟာ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ကင္းကြာၿပီးေနာက္ ၁၀ ႏွစ္အၾကာမွာ “အေရာင္ဆြံ႕ လိပ္ျပာ” စာအုုပ္ကိုု ထုုတ္ေဝလိုုက္ပါတယ္။ ဆရာမ ေမၿငိမ္း ဟာ ဒီေန႔အထိ လံုးခ်င္း၀တၳဳ ၁၃ အုပ္ထြက္ရွိထားပါတယ္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ “သီခ်င္းႏွင္းဆီ” ၀တၳဳ စတင္ ထြက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဆုိေတာ္ ေဇာ္၀င္းထြဋ္အေၾကာင္း ရသဟန္နဲ႔ေရးသားထားတဲ့ “အသံသစ္ ျပတုိက္” က ဒုတိယ အႀကိမ္ထိ ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္ မတ္လမွာ “ေပဖူးလႊာ” မဂၢဇင္းမွာ “ျပည္စံုျခင္း” ဆုိတဲ့ ကဗ်ာနဲ႔ စာေပေလာကတြင္းကိုု ေရာက္ရွိခ့ဲတဲ့ ဆရာမ ေမၿငိမ္းနဲ႔ စာေပေရးရာေတြ ေမးျမန္းျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။    ။  ဆရာမ ျမန္မာျပည္က ထြက္မသြားခင္တုန္းက မဂၢဇင္းေတြမွာ ၀တၳဳေတြ အမ်ားႀကီး ေဖာ္ျပ ၾက တယ္။ ဖတ္ရတဲ့သူအတြက္လည္း အရသာရွိလုိက္တာ၊ ေသြးတို႔ဆုိရင္ “ရႈမ၀” ၊ “ေပဖူးလႊာ” “ကလ်ာ”ေပါ့ ေနာ္။ မဂၢဇင္းေတြမွာ ၀တၳဳတုိေတြဖတ္ရတာ မ၀ဘူး။ အခု ဆရာမျမန္မာျပည္ျပန္လာတဲ့အခါ ဘယ္လုိကြဲျပား ျခားနားမႈ ေတြ ျမင္မိလဲ။ မဂၢဇင္းေတြက ကြာလတီလုိ႔ေတာ့ ေျပာၾကပါရဲ႕၊ ကိုင္လုိက္ရင္ ထူၿပီး ေၾကာ္ျငာ ေတြမ်ားေနတယ္၊ ၀တၳဳတုိ ဆိုရင္လည္း၂ ပုဒ္ ၊ ၃ ပုဒ္ထက္ ပိုမပါဘူး။ အဲ့ဒီ့အေပၚ အျမင္ေလးေျပာပါဦး။
ေျဖ။    ။  ျမန္မာျပည္ကေန ႏုိင္ငံျခားထြက္သြားတာ ၁၁ ႏွစ္ေလာက္ရိွၿပီ၊ ႏုိင္ငံျခားမထြက္ခင္ထိ အစ္မက ဒဂံု တကၠသိုလ္မွာျမန္မာစာ ကထိကတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တာေလ၊ က်မတို႔ စာစေရးတုန္းက “ရႈမ၀” မဂၢဇင္း ကေန စင္တင္ ကေလာင္ဆိုရင္ အထင္ႀကီးတယ္။ ရႈမ၀ကုိ စာမူေတြပို႔ခဲ့ေပမယ့္ အပယ္ခံခဲ့ရတယ္၊ မေရြးခဲ့ဘူး ေလ၊ စာေတြျပန္ေရးျဖစ္ေတာ့ ပထမဆံုးေဖာ္ျပခံရတဲ့ ကဗ်ာေလးက “ေပဖူးလႊာ” မွာ ပါလာတာ။ ေနာက္ေက်းဇူး တင္ရမွာက “ေရႊအျမဳေတ” မဂၢဇင္းက ဆရာဦး၀င္းၿငိမ္းေပါ့။ သူက ပုိ႔တဲ့ ၀တၳဳေတြကုိ သံုးေပးတယ္။
“စံပယ္ျဖဴ” မွာ “ခ်စ္သူဘြဲ႕” ဆိုတဲ့ ၀တၳဳေလးပါတယ္။ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ရည္စား တေယာက္အေၾကာင္းေပါ့။ အယ္ဒီတာက ေဒၚခင္ေဆြဦးေလ။ အဲ့ဒီမွာ ကိုခင္၀မ္းက ေဒၚခင္ေဆြဦးသမီးရဲ႕ သမက္ရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းေပါ့။ သူက အစ္မရဲ႕ စာမူေလးကုိ ေကာက္ဖတ္ၿပီး သရုပ္ေဖာ္ပံုဆြဲေပးခ်င္တယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီ၀တၳဳေလးပါလာ ေတာ့ေပ်ာ္တာ ေပါ့ေနာ္၊ ၀တၳဳပါတာက တေၾကာင္း၊ ကုိခင္၀မ္းဆြဲေပးတဲ့ သရုပ္ေဖာ္ပံုမို႔ ဂုဏ္ယူတာက တေၾကာင္းေပါ့ေလ။
အခုက်ေတာ့ မဂြင္းဇင္းေတြမွာ ေၾကာ္ျငာေတြကမ်ားေနတယ္ ကုိယ့္၀တၳဳေလးပါရင္ေတာင္ စာကိုအဓိကထားတဲ့ မဂၢဇင္းက နည္းေနတယ္။ ဘယ္မဂၢဇင္းကုိ ေပးရမလဲဆုိတာကုိပါ စဥ္းစားေနရၿပီေပါ့။
ေမး။    ။ ေနာက္တခုကေလ လူငယ္ေတြ စာသိပ္မဖတ္ၾကဘူး၊ ရသစာေပအားနည္းလာေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾက တယ္၊ အဲ့ဒါကေရာ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္လို႔ ထင္လဲ။ အုပ္ေရတေထာင္ေတာင္ကုန္ဖို႔မလြယ္ေတာ့ေလ။
ေျဖ။    ။ စာသိပ္မဖတ္ၾကဘူးဆုိတာ စား၀တ္ေနေရးနဲ႔ ဆုိင္တယ္။ ႏုိင္ငံေရးအရ ဖိစီးထားတာေတြပါတယ္။ အစ္မတို႔ ကေလးေတြမွာ စာဖတ္တာကလြဲလို႔ ေပ်ာ္စရာေတြမ်ားတယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲတာ ေတြမ်ား လာတယ္။ နည္း ပညာတိုးတက္လာတယ္ဆုိေပမယ့္ စာဖတ္တာနည္းလာတယ္။ အေမရိကန္မွာ လူငယ္ေတြ facebook သံုးဖို႔ အတြက္ အခ်ိန္မေပးႏိုင္ၾကဘူး။
ဘာလုိ႔ဆိုေတာ့ သူတို႔မွာ တျခား Activities ေတြ မ်ားတယ္။ အစ္မသမီးဆုိ ၁၁ တန္းမွာ High School Senior ေပ့ါ။ အထက္တန္းပညာေရးမွာ အခမဲ့၊ စာလုိက္ႏိုင္ရင္ Advance Course ေတြယူလို႔ရတယ္။ တကၠသိုလ္မွာ ပညာသင္ စရိတ္က မ်ားတာကုိး။ အဲ့ဒီေတာ့ သမီးက Advance Course ယူထားတယ္။ ဘာသာပုိေတြယူ တယ္ေပါ့ေနာ္။
ကေလးေတြက ေက်ာင္းကေန Homework  ေတြလုပ္ရတယ္၊  Project ေတြလုပ္ရတယ္။ အစ္မသမီးဆို Project က “Woman and Environment ”။ စာအုပ္အဖံုးမွာ သံုးထားတာ သူဆြဲတဲ့ ပန္းခ်ီပဲ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ဆြဲလုိ႔ရတယ္။ သစ္ပင္ႀကီးနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးပံုေရးတယ္၊ တကယ္ေတာ့ အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ သစ္ပင္ဟာ ထိန္း သိမ္း ဖို႔ အေရးႀကီးရာမွာ အတူတူပဲဆုိတာ ေျပာခ်င္တာ။ သူ Grade A ရတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ နည္းပညာ ေတြတုိး တက္ေနေပမယ့္ Facebook သံုးဖုိ႔အခ်ိန္မေပးႏိုင္ဘူး စာဖတ္ၾကရတယ္။
ေမး။    ။ အမရဲ႕ “အေရာင္ဆြံ႕လိပ္ျပာ”၀တၳဳေရးျဖစ္ခဲ့ပံုေလးကုိပါ ေျပာျပေပးပါလား။
ေျဖ။    ။  အိမ္ေထာင္ေရးေဖာက္ျပန္မႈေတြရွိတယ္ေပါ့။ အစ္မက အမ်ဳိးသမီးတေယာက္ဆုိေတာ့ အမ်ဳိးသမီး ဘက္က ေရးတာ။ လူေတြကေျပာၾကတယ္ေလ “အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈ” ဆို ေယာက်ာ္းက မိန္းမကို ရုိက္တာ၊ ႏွက္တာေပါ့။
ဒါပေမယ့္ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ စိတ္ကုိအနာတရျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာကလည္း Mental Abuse လို႔ ထင္တယ္။ အမ်ဳိးသားဘက္ကေဖာ္ျပန္မႈမဟုတ္ဘူး၊ အမ်ဳိးသားဘက္မွာနဂုိရွိရင္းစြဲရွိေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီးအေပၚ ကန္႔သတ္ ခ်င္တဲ့စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္မႈကိုေရးတာ။ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအႏိုင္က်င့္မႈ ေၾကာင့္လည္း လင္မယားေတြ ကြဲႏုိင္တယ္ဆုိတာ “အေရာင္ဆြံ႕လိပ္ျပာ” မွာေရးျဖစ္တာပါ။
ေမး။    ။ စာေရးဆရာမတေယာက္အေနနဲ႔ ကမၻာ့စာေပနဲ႔ထိေတြ႕ဖို႔စာမ်ားမ်ားဖတ္ဖို႔ လုိမယ္ထင္ပါတယ္။ ဆရာမ ေဆြးေႏြးေပးပါဦး။
ေျဖ။    ။  စာေရးဆရာဆုိတာ အၿမဲတမ္းဘာစာကုိမဆုိ ဖတ္ရမွာပဲ၊ အနည္းဆံုးေတာ့ ကိုယ္နဲ႔ လမ္းေၾကာင္း တူတဲ့ စာမ်ဳိးကုိ  ဖတ္ရမယ္။ အစ္မက ရုိမန္တစ္ဇင္ဘက္ကို အားသန္ေတာ့ အေမရိကန္ စာေရးဆရာမ ေတြး တာ ဖတ္ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ ဒါေပမယ့္ သိပ္စြဲလမ္းတာမ်ဳိးေတာ့ မရွိဘူး။ အဂၤလိပ္စာကုိ ေလ့လာတဲ့ အေနနဲ႔ လည္း ဖတ္တယ္။
ေမး။    ။ “က်မနဲ႔ ျမန္မာစာ” ကုိဖတ္ရေတာ့ စဥ္းစားမိတာေလးရွိလာတယ္။ ျမန္မာစာမွာ မမွားသင့္တဲ့ အမွား ေတြကုိ စာေရးဆရာေတြ၊ သတင္းဌာနေတြကအစ မွားေနတာေပါ့ေနာ္၊ အဲ့ဒီအေပၚ ျမန္မာစာသင္ေနတဲ့ ဆရာမ တေယာက္အေနနဲ႔ေရာ စာေရးဆရာမတေယာက္အေနနဲ႔ေရာ ဆရာမသေဘာထားက ဘယ္လုိရွိလဲ။
ေျဖ။    ။ အဓိက က မေလ့လာႏိုင္ၾကတာ၊ ျမန္မာစာအဖြဲ႕က လူေတြဖတ္ခ်င္ေအာင္ကာတြန္းေလးေတြနဲ႔ ထုတ္ ထား တာေတာင္ရွိတယ္၊ စိတ္ရွိရင္ မွတ္မိဖို႔လည္းလြယ္တယ္၊  Positive ဆို “ပဲ” Negative ဆုိ “ဘဲ” ေပါ့ ပဲနဲ႔ ဘဲကုိသံုးတာေျပာပါတယ္။ ဒီထက္ပုိဆုိတာ ရွိေသးတယ္ “သူကဘာေျပာလုိက္သလဲ”၊ ေနာက္ပစ္နဲ႔ “လဲ”ရမွာ ကို “လည္း”တယ္။ “လည္း” က  Also ေလ။ လြယ္လြယ္ေလးေတြကိုေတာ့ မမွားသင့္ပါဘူး။
ေမး။    ။ အခုလက္ရွိျမန္မာစာေပရဲ႕အေနအထားကုိ ဆရာမဘယ္လုိသံုးသပ္မိလဲ။ ေနာက္ၿပီး ျမန္မာစာေပ ဒီထက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာဖုိ႔၊ ရသစာေပဖြံ႕ၿဖိဳးလာဖုိ႔၊ လူေတြစာဖတ္လာဖို႔ ဘာေတြလုပ္သင့္တယ္လုိ႔ ျမင္မိလဲ။
ေျဖ။    ။ လူေတြရဲ႕ စား၊ ၀တ္၊ ေနေရး ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ျဖစ္မွ ရသစာေပဘက္လွည့္မယ္။ ရသစာေပရိွတာ၊ မရွိ တာက သိပ္ကြာတယ္။ ရသစာေပကုိမသိတဲ့သူက ယဥ္ေက်းမႈကို မသိဘူး၊ မခံစားႏိုင္ဘူး၊ “ရသစာေပ ဆုိတာ ယဥ္ေက်းမႈကို ထိန္းေက်ာင္းတယ္ေလ”။ ရသစာေပထုိးက်သြားတာနဲ႔ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ထူေျပာလာ တာနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနတယ္။ ဒီမွာ စာအုပ္ေတြထုတ္ရင္ စာမူခရတာလည္း နည္းတယ္။ ထုတ္ေ၀သူ လည္း ရံႈးတယ္၊ ဘာျဖစ္ လို႔လဲဆုိေတာ့ အုပ္ေရနည္းလုိ႔။
            အေမရိကန္မွာ စာေရးဆရာ တေယာက္က စာေရးတာတခုတည္းနဲ႔ ရပ္တည္လို႔ရတယ္။ စာေရးဆရာတေယာက္ ရဲ႕ စာအုပ္ထြက္လာရင္ စာၾကည့္ တုိက္ေတြ မ၀ယ္မေနရ၀ယ္ရတယ္၊ အေမရိကန္ ရဲ႕ ျပည္နယ္ ၅၀ မွာ စာၾကည့္တုိက္ ေပါင္း အနည္းဆံုး တေသာင္းခြဲရွိတယ္။ ေက်ာင္းေတြမပါေသးဘူးေနာ္၊ စာအုပ္တအုပ္ထြက္လို႔ စာၾကည့္တုိက္မွာ အဲ့ဒီ စာအုပ္ မရွိရင္ ဂုဏ္သိကၡာမရွိဘူးဆုိၿပီး ရွက္တယ္၊ ရပ္ကြက္တုိင္းမွာ စာၾကည့္တုိက္ေတြရွိ တယ္။ ေက်ာင္းေတြမွာ Reading အခ်ိန္ပါလို႔ကေလးတုိင္း တစ္ႏွစ္ မွာ စာအုပ္ ၇ အုပ္ကေန ၁၀ အုပ္အထိ ဖတ္ရ တယ္၊ အဲ့ဒီစာအုပ္ေတြဖတ္ၿပီးရင္ Presentation ေတြ လုပ္ရတယ္။ Presentation  ကို နားေထာင္ၿပီး ရင္ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္ရတယ္။ အေမရိကားမွာ ေမးခြန္း မထုတ္ႏုိင္တဲ့ ကေလးဟာ သိပ္ရွက္စရာေကာင္း တယ္။ 
           ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာ ကေလးတေယာက္ဟာ အနည္းဆံုးစာအုပ္ ၇ အုပ္ကေန ၁၀ အုပ္ အထိဖတ္ၿပီး သားျဖစ္ရမယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့စာအုပ္ဖတ္လုိ႔ရတယ္။ အဲ့ဒီစာအုပ္ေတြအားလံုးကုိ အက်ဥ္း ခ်ဳံးေရးရတယ္။ ၿပီးရင္း Reading အခ်ိန္မွာ Presentation လုပ္ရတယ္။ ကိုယ္ဖတ္တဲ့စာအုပ္ေတြရဲ႕ List ကို ဆရာေတြဆီ တင္ရ တယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ သူတို႔ဆီမွာရသစာေပထြန္းကားတာေပါ့။
           ျမန္မာျပည္မွာ ရသစာေပထြန္းကားခ်င္ရင္၊ ကေလးေတြကိုဆင္ျခင္တံုတရားရွိေစခ်င္ရင္ ေက်ာင္း ပညာေရး ထဲမွာ ရသစာေပဖတ္တဲ့အခ်ိန္ထည့္ကိုထည့္ရမယ္၊ အဲ့ဒီအတြက္ ပညာေရး၀န္ႀကီးကပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အစုိးရက ပဲျဖစ္ျဖစ္ တာ၀န္ယူၿပီးလုပ္ကိုလုပ္ရမယ္။ အဲ့ဒါကုိ အခုကတည္းက ကၽြဲကူးေရပါတပါတည္း လုပ္သြားရမယ္။ စီးပြားေရးေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးေတြလုပ္မယ္၊ ဒီ ဥစၥာေနာက္မွလုပ္မယ္လို႔ မရဘူး၊ အားလံုး တၿပိဳင္ တည္း လုပ္သြား ရမယ္ လို႔ ထင္ပါတယ္။