Apr 16, 2012

အေမရိကန္ေရာက္ သၾကၤန္ပြဲ နဲ႔ သေျပညိဳ

ဒီႏွစ္ သၾကၤန္ဟာ သေျပညိဳ ေက်ာင္းအေနနဲ႔ ပထမဆံုးၾကံဳရတဲ့ သၾကၤန္ပါ။ ေျပာခ်င္တာက စာသင္ခန္းထဲမွာ ကေလးေတြကို သၾကၤန္ဆိုတာ ဘယ္လို ပြဲေတာ္လဲ.. ဘာအထိမ္းအမွတ္နဲ႔ လုပ္တဲ့ ပြဲလဲ.. ဘယ္လို ဆင္ႏႊဲၾကတဲ့ ပြဲလဲ.. ဘယ္လို ဆင္ႏႊဲသင့္ တဲ့ ပြဲလဲဆိုတဲ့ ဗမာမႈေတြကို သင္ခြင့္ရဖို႔ ပထမဆံုးအၾကိမ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာျပခ်င္တာပါ။ သေျပညိဳ ေက်ာင္းစဖြင့္တာက မႏွစ္က ဇြန္လ.. အေမရိကန္ျပည္ရဲ႕ ေႏြရာသီ ေက်ာင္း ရက္ရွည္ ပိတ္ရက္ထဲမွာမို႔ ဗမာျပည္က သၾကၤန္ခ်ိန္နဲ႔ု မၾကံဳလိုက္ရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ ၾကံဳၾကိဳက္မွပဲ သၾကၤန္နဲ႔ ပတ္သက္သမွ်ကို စာသင္ခန္းမွာ ေျပာျပရပါေတာ့မယ္။

သၾကၤန္ဆိုတာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ေႏြကာလ ပူပူ ေလာေလာ ရာသီ မွာ ေအးျမေစလိုစိ္တ္နဲ႔ ေရေလာင္းၾကတဲ့အေၾကာင္း၊ ေအာင္အတိတ္ ေအာင္နိမိတ္ ေဆာင္ျပီး ေအးခ်မ္းေမႊး ပ်ံ႕ေစ လိုတဲ့ ေစတနာ ပါ ပါလာတဲ့အခါ၊ သေျပခက္နဲ႔ နံံ႔သာရည္ကို ပက္ျဖန္းၾကတဲ့ အေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆက္ တြဲမွာ ျမန္မာ ႏွစ္ေဟာင္း ကုန္ျပီး ႏွစ္သစ္ေျပာင္းခ်ိန္မို႔ မေကာင္းတဲ့ စိတ္.. မေကာင္းတဲ့ အေဟာင္း၊ မေကာင္းတဲ့ အညစ္အေၾကးေတြကို ေဆးေၾကာတယ္လို႔လည္း မွတ္ယူေၾကာင္း ေတြ ေလာက္ ေျပာျပရင္ သူတို႔ နားလည္ပါျပီ။ ျပီးရင္ေတာ့ အင္တာနက္ ထဲက သၾကၤန္ပံုေတြ ရွာျပီး Projector နဲ႔ ျပမယ္။ ဟိုး ပုဂံေခတ္တုန္းက သၾကၤန္ကို နံရံေဆးေရးနဲ႔ သရုပ္ေဖာ္ ထားတဲ့ ပံုေတြ ျပႏိုင္တယ္။ အဲဒီကမွ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေခတ္အလိုက္ ေရြ႕ေလ်ာ ေျပာင္းလဲ လာတာေတြကို ျပမယ္။ အားလံုးေျပာျပအျပီး သူတို႔ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျပန္ေမး လာၾကမယ့္ ေမးခြန္းေတြ ကို ေျဖျပီး ေျပာျပျပီးရင္ေတာ့ သၾကၤန္ပြဲမွာ ဓေလ့ ထံုးစံေတြ.. ဝတ္စားဆင္ယင္မႈေတြ ဘယ္လို ရွိသင့္တယ္ထင္သလဲဆိုတာကို က်မ သူတို႔ေလး ေတြ ကို ျပန္ေမးမယ္လို႔ စိတ္ကူးထားပါတယ္။

အဲဒီလို သၾကၤန္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ပို႔ခ်ခ်ိန္ လံုေလာက္ျပီဆိုရင္ေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း ဒီ အေၾကာင္းအရာအေပၚ သူတို႔ ဘယ္ေလာက္ နားလည္ၾကသလဲ ဆိုတာကို ျပန္ အကဲျဖတ္ ရပါမယ္။ တကယ္လို႔ စာေကာင္းေကာင္း ေရးႏိုင္တဲ့ အရြယ္ ဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔ကို မွတ္စု ျပန္ေရးခိုင္းရံုပါပဲ။ ခုကေတာ့ စာေကာင္းေကာင္း မေရးႏိုင္ေသးတာမို႔ သရုပ္ေဖာ္ပံု ဆြဲခိုင္းရမွာပါ။ သၾကၤန္ကို သူတို႔ ဘယ္လို နားလည္လဲ.. ဘယ္ေလာက္ နားလည္လဲ.. ဘယ္လို ခံစားသလဲဆိုတာ.. သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ သရုပ္ေဖာ္တဲ့ ပန္းခ်ီပံုေတြ မွာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။

တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ဒါဟာ ကေလးေတြရဲ႕ သိမႈဆိုင္ရာစြမ္းရည္ IQ ((Intelligent Quotient) ကိုသာမက ခံစားနားလည္ႏိုင္္မႈစြမ္းရည္ EI (Emotional Intelligence) ကိုပါ ျမင့္တက္ လာေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးရာ လည္း ေရာက္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဒါဟာ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြထဲက မဟုတ္ဘဲ၊ စာသင္သားေတြကို ေျပာျပ သင္ျပဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ သင္ခန္းစာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို သင္ခန္းစာေတြကို ပံုမွန္ေက်ာင္းပညာေရး Formal Education ထဲမွာ ထည့္သံုး ေျပာျပရမွာက ဆရာ ဆရာမ ေတြရဲ႕ တာ၀န္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

+++++

 ကမၻာေပၚမွာေတာ့ ၁၉၂၀ ေလာက္ကတည္းက ကေလးေတြအတြက္ IQ ထက္ပိုျပီး EI ကို ပို လိုအပ္တယ္ လို႔ ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၂၀မွာ စိတ္ပညာရွင္ Edward L. Thorndike (1879-1949) က ကေလးေတြ အတြက္ ပညာေရးထဲမွာ လူမႈဆက္ဆံေရး စြမ္းရည္ (Social Intelligence) ကိုပါ ထည့္သြင္းသင့္တယ္ဆိုတဲ့ သူ႔ရဲ႕ အယူအဆကို တင္ျပ ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အယူအဆရဲ႕ ေနာက္မွာမွ ကေလးေတြ အတြက္ လူမႈ ဆက္ဆံေရး စြမ္းရည္ နဲ႔ ခံစား ဆင္ျခင္ႏိုင္မႈ စြမ္းရည္ (Inter and Intra Intelligence) က အေရးပါေၾကာင္းကို ပညာရွင္ေတြ ျဖစ္တဲ့ Abraham Maslow က ၁၉၅၄ မွာ ၊ Carl Rogers က ၁၉၆၉မွာ၊ Howard Gardner က ၁၉၈၃ မွာ … သုေတသန လုပ္ျပီး တင္ျပ လာခဲ့ၾက ပါတယ္။ အဲဒီ ေတြ႔ရွိခ်က္ အယူအဆေပၚမွာ မူတည္ျပီး ပညာရွင္ေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိး ေဆြးေႏြး အေျဖရွာ ခဲ့ၾကပါတယ္။

 ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အဲဒီ အယူအဆေတြအရ EI က IQ ထက္ပိုျပီး ဘ၀ကို ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္ ျဖတ္သန္း ႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္လို႔ လက္ခံလာၾကပါတယ္။ အဲဒီ ေနာက္မွာ ေတာ့ EI အရ စိတ္ခံစားခ်က္က စဥ္းစား ေတြးေခၚျခင္းကို ပို ထက္ျမက ေစျပီး ခံစားခ်က္ ေတြကို အသိဥာဏ္ နဲ႔ ယွဥ္ျပီး ေ၀ဖန္ ပိုင္းျခား စဥ္းစားႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္ကို ကေလးေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ စြမ္းရည္အျဖစ္ ေထာက္ျပလာၾကပါ တယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရး ဗိသုကာၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကလည္း “ပညာတတ္သူသည္ ေလာကရွိ အရာရာ ကို အခြင့္အလမ္းအလိုက္ ဆင္ျခင္ သံုးသပ္ ႏိုင္စြမ္းေသာ ဥာဏ္အားကိုလည္းေကာင္း၊ မိမိ ဥာဏ္အျမင္ အရ စိတ္ေန စိတ္ထား စိတ္ဓါတ္ (Emotion of the Education) တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ျပဳျပင္ ျပဳစု စီမံထားခဲ့ သူသာလွ်င္ ျဖစ္သည္” လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါဟာ ပညာေရးစနစ္ထဲမွာ EI (Emotional Intelligence) က အေရးပါ လွတာကို ေထာက္ျပခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ စကားစပ္လို႔ ဥပမာေလးတခု ေျပာျပပါရေစ။ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာတုန္းက က်မသားၾကီးက ကမာရြတ္ ပညာေရး တကၠသိုလ္ ေလ့က်င့္ေရးေက်ာင္း (TTC) မွာ ေက်ာင္း တက္ပါတယ္။ သားၾကီး ၈တန္းေက်ာင္းသားအရြယ္မွာ ျမန္မာစာသင္ရိုးထဲက ကဗ်ာတပုဒ္ကို လပတ္စစ္ စာေမးပြဲမွာ ဆရာမေပးထားတဲ့ မွတ္စု အတိုင္း ၏-သည္-မလြဲ မေျဖဘဲ သူနားလည္သလို ေျဖတာမွာ ဆရာမက ၁၀မွတ္ေပးဖို႔ သတ္မွတ္ထား တာမွာ ၂ မွတ္ပဲ ေပးခဲ့ပါတယ္။ သားရဲ႕ အေျဖစာရြက္ အိမ္ကို ပါလာလို႔ က်မ ျပန္စစ္ ၾကည့္ေတာ့ အခ်က္အလက္ေတြအားလံုး အမွန္ပဲ ျဖစ္ျပီး စာလံုးေပါင္း သတ္ပံု တစ္လံုးစ ႏွစ္လံုးစေလာက္ပဲ မွားတာေတြ႔ပါတယ္။ က်မကိုယ္တိုင္လည္း ျမန္မာစာ ဆရာမ မို႔ ဒီလို အေျဖမ်ိဳးကို အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းအရ အနည္းဆံုး ၆မွတ္ ေပးဖို႔ ေဘာင္၀င္တာကို ေတြ႔ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ သားရဲ႕ ျမန္မာစာဆရာမကို အက်ိဳးအေၾကာင္း ေမးၾကည့္ခ်င္တာနဲ႔ က်မ သားရဲ႕ အဲဒီ ျမန္မာစာ ဆရာမကို လိုက္ေတြ႔ေတာ့ သူေပးတဲ့ မွတ္စုအတိုင္း မဟုတ္လို႔လို႔ က်မကို အေျဖေပးပါတယ္။

ဒါဟာ ကေလးရဲ႕ EI အရ ေျဖဆိုတာကို အသိအမွတ္ မျပဳတဲ့ ျပႆနာပါပဲ။ ျပီးေတာ့ အဲဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ႕ ေက်ာင္းေတြမွာ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ေတြ႔ေနရတဲ့ ျပႆနာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ ကေလးေတြဟာ ပံုစံသြင္းထား တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္စိတ္ကူးဉာဏ္ေတြကို ရိုက္ခ်ိဳး ခံရျပီး အရြယ္ ေရာက္ လာၾကရတာမို႔ ဒါဟာ လက္ေတြ႔ဘ၀ကိုပါ ရိုက္ခတ္ လာေတာ့ တာပါပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အနာဂတ္ဘဝ တိုးတက္ ဖြံ႔ျဖိဳးဖို႔ ဆိုရင္ ကေလးေတြ အေနနဲ႔ လက္ေတြ႔ ပစၥဳပၸန္ ဘ၀ထဲမွာလည္း အရာရာကို ကိုယ့္ စိတ္ကူး စိတ္သန္းနဲ႔ ကိုယ္ ေတြးေတာၾကံဆ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ျပီး ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ရင္ဆိုင္ ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ဖို႔ လို တာေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ EI ကို အသံုးခ်ခြင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

 +++++++

ဆက္စပ္ျပီးေတာ့ ျပန္ေကာက္ေျပာရရင္ ခု အေမရိကမွာေတာ့ ကေလးေတြဟာ သၾကၤန္ ဆိုရင္ တိုင္းတပါးႏိုင္ငံမွာမို႔ သၾကၤန္က်စရာေနရာက ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း၀င္းပဲ ရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ရဲ႕ ျမန္မာမ်ားတဲ့ ျမိဳ႕ေတြမွာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း အနည္းဆံုး တေက်ာင္း ေတာ့ ရွိပါတယ္။ အဲဒီ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း မွာ သၾကၤန္အထိမ္းအမွတ္ပြဲေတြ လုပ္တဲ့အခါ ျမန္မာႏြယ္ဖြား အမ်ားစုက ျမန္မာ့ရိုးရာ ၀တ္စံုေတြ ၀တ္ၾကပါတယ္။ ျပီးေတာ့ မ႑ပ္ေတြထိုး၊ စတုဒီသာ ေကၽြး၊ ရန္ပံုေငြေစ်းေရာင္းပြဲေတြ လုပ္၊ သီခ်င္းေတြ ဆိုၾက၊ သၾကၤန္ကေတြ ကၾက။ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း၀င္းတ၀င္းလံုး ျမနႏၵာသံေတြ.. တူးပို႔သံ ေတြ ညံလို႔။ တခါတေလ ရာသီဥတုက ေကာင္းေကာင္းမေႏြးေသးရင္ သေျပခက္နဲ႔ ေရပက္တာပါ။ ကေလးေတြ ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာလိုပဲ ေရျပြတ္ေတြနဲ႔ ဖလားေတြ နဲ႔ ေပါ့။ သက္ၾကီးပူေဇာ္ပြဲေတြလည္း လုပ္ပါတယ္။ သိပ္ကို ျမန္မာဆန္တဲ့ သၾကၤန္စစ္စစ္လို က်င္းပၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ…


 က်မစိတ္ထင္ေတာ့ ဒါဟာ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ပါပဲ။ ကိုယ့္ဇာတိေျမကို စြန္႔ခဲ့ရ ေပ မဲ့ ကိုယ့္လူမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈ ကိုယ့္ထံုးတမ္း အစဥ္အလာ၊ ကိုယ့္ရိုးရာဓေလ့၊ ကိုယ့္သရုပ္သကန္ကို ေမ့မသြားေအာင္ ထိန္းခ်င္တာ၊ ေဖာ္ထုတ္ခ်င္တာပဲလို႔ ျမင္ပါတယ္။ အဲဒီလို ထိန္းတာကပဲ က်မတို႔ရဲ႕ ကေလးေတြကို ကုိယ့္လူမ်ိဳး ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို သိေအာင္ ေျပာျပ သင္ျပရာေရာက္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္က သၾကၤန္ပြဲကေလးဟာလည္း က်မတို႔ သေျပညိဳ ျမန္မာစာ ေက်ာင္းေလး အတြက္ေတာ့ သင္ၾကားမႈ အေထာက္အကူျပဳ နယ္ပယ္ေလးတခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။ သၾကၤန္အခါသမယ ႏွစ္ေဟာင္းအကုန္ ႏွစ္သစ္အကူးမွာ ျမန္မာျပည္က မိဘျပည္သူေတြ ကေလးေတြ လူငယ္ေတြ အားလံုး စိတ္ခ်မ္းသာ ကိုယ္က်န္းမာ ရွိၾကပါေစလို႔ ဆႏၵျပဳပါ တယ္ရွင္။

 ၁၁ ဧျပီ ၂၀၁၂။

Venus News Journal ပါ ေဆာင္းပါး အမွတ္- ၆။

Apr 10, 2012

ဒီမိုကေရစီပညာေရး နဲ႔ သေျပညိဳ

အေမရိကန္ပညာေရးစနစ္က ေလ့က်င့္ေပးထားသလို ရွိတာေၾကာင့္ က်မရဲ႕ သေျပညိဳ ျမန္မာစာေက်ာင္း ပိုလြယ္လြယ္ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ရတာပါလို႔ ေရွ႔ေဆာင္းပါးေတြမွာ ေျပာခဲ့ေတာ့ တလက္စာတည္း ဆက္ေျပာစရာ ရွိလာတာက ယဥ္ေက်းမႈစံ တန္ဖိုးကိစၥ ပါ။

အတန္းထဲမွာ ဆရာကို ျပန္ေမးခြန္းထုတ္ခြင့္ - Questioning (က်မတို႔ ျမန္မာ့လူမႈ ၀န္းက်င္ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ နဲ႔ ဆို အတြန္႔တက္တယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့)၊ ျငင္းဆန္ခြင့္- Argument (ဆင္ေျခေပးခြင့္) ေတြ ေပးထားတဲ့ တဘက္မွာ မသိမသာ တြဲပါလာတတ္ တာက အရိုအေသတန္သလို အမူအယာေတြ ျဖစ္ေနတတ္တာပါ။ အေမရိကန္ ရုပ္ရွင္ ေတြထဲ ျမင္ရတတ္ပါတယ္။ က်မ ထင္တာေတာ့ ဒါမ်ိဳးက အေမရိက မွာမွ မဟုတ္ဘဲ ဘယ္ေနရာမွာမဆို ရွိတတ္တာမ်ိဳးပါ။ အရြယ္ရဲ႕ ျပႆနာ၊ ပတ္၀န္းက်င္ ရဲ႕ ျပႆနာ၊ ျပီးေတာ့ မိဘေတြရဲ႕ ျပႆနာေတြက လႊမ္းမိုးတဲ့ ကေလးေတြ မွာသာ ျဖစ္ေလ့ရွိတာပါ။ ကေလးေတြထဲ တခ်ိဳ႕က I don’t care လို႔ တုံ႔ျပန္တာမ်ိဳးပါ။

ဒါေပမဲ့ တကယ့္ လက္ေတြ႔ မွာေတာ့ အတန္းထဲမွာ ဆရာဆရာမကို အဲလို တုံ႔ျပန္ရင္ သူ႔အျပစ္ အၾကီးအေသး အလိုက္ အနည္းဆံုး တနာရီကေန ၂နာရီ ေလာက္ထိ အတန္းေဖာ္ေတြ ထဲကေန ခြဲထြက္ျပီး တေယာက္တည္း ထိုင္ေနရပါတယ္။ ဒီလို အျပစ္ေပးတာကို Time Out ေပးတယ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲလို အျပစ္ေပးခံရမွာကို ကေလးအမ်ားစုက ရွက္ၾက ေၾကာက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အဲေလာက္ျပစ္ဒဏ္က လံုေလာက္ပါတယ္။ အိမ္မွာလည္း သားသမီးေတြ ဆိုးရင္ မိဘက အျပင္းအထန္အျပစ္ေပးတာတခုက Time out ေပးတာ ပါပဲ။ အဲဒီျပစ္ဒဏ္ကို ကေလး အမ်ားစုက ေၾကာက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်မရဲ႕ သေျပညိဳ မွာလည္း ဒီနည္းကိုေတာ့ သံုးႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းမွာ Time out သံုးရတဲ့ အဆင့္ မေရာက္ပါဘူး။ “Time out ထိမယ္ေနာ္” ဆိုရင္ကို ရပါျပီ။ တခု ရွိတာက အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ျပ႒ာန္းထားတဲ့ လူေနမႈစနစ္ကိုက ကေလးေတြကို အေၾကာက္တရားကင္းေအာင္၊ ရဲရင့္ေအာင္၊ သတၱိရွိေအာင္၊ အရာရာ ကို ရင္ဆိုင္ တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးတာမို႔ ကေလးေတြက ရဲရဲတင္းတင္းႏိုင္တာ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈ ရွိေနတာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါမ်ိဳးက က်မတို႔ ျမန္မာ မိဘေတြ အတြက္ေတာ့ လက္ခံ နားလည္ႏိုင္ေအာင္ ေတာ္ေတာ္ကို က်င့္ယူရတဲ့ကိစၥပါ။

အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာ ေက်ာင္းဆရာမ အေနနဲ႔ က်င့္သားရခဲ့တဲ့ က်မအတြက္၊ ျပီးေတာ့ က်မကို ကူသင္ေပးၾကတဲ့အထဲ ျမန္မာျပည္က ထြက္လာတာ မၾကာေသးတဲ့ ဆရာမေလးေတြအတြက္ေတာ့ အေမရိကန္ပညာေရးထဲက ျမန္မာကေလးေတြရဲ႕ စာသင္ခ်ိန္နဲ႔ စာသင္ခန္းကို ရင္ဆိုင္ရာမွာ ေတာ္ေတာ္ က်င့္သားရေအာင္ ၾကိဳးစားရ ပါတယ္။ ကေလးေတြက သူတို႔ဘာသာ ခ်ဲ႕ထြင္သင္ယူၾကပါတယ္၊ (က်မတို႔ ျမန္မာေတြ အသံုးအႏႈန္း အတိုင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ အေမး အျမန္း ထူတယ္၊ ေစာဒကတက္တယ္၊ အတိမ္းအေစာင္း မခံဘူး။ အတြန္႔ တက္မယ္၊ စပ္စုမယ္၊ ျပီးေတာ့ သူတို႔ဘာသာ တီထြင္ ေရွ႕တက္ခ်င္တယ္။ က်မတို႔ ျမန္မာျပည္ မွာသာဆို နင္ ဆရာလား.. ငါဆရာလား.. လို႔ အေငါက္ခံရမယ့္အျဖစ္မ်ိဳး ေပါ့)။ အေမရိကမွာေတာ့ ဒါက စာသင္သားရဲ႕ အခြင့္အေရး Student Rights ပါ။ ဒါေၾကာင့္ပဲ အေမရိကန္ ဒႆနိက နဲ႔ ပညာေရးပါရဂူ John Dewey(1859-1952) က “ပညာေရးသည္ သင္ၾကားျခင္းမဟုတ္။ ကေလးဘာသာသင္ယူတတ္ရန္ ေလ့က်င့္ေပးျခင္းသာ ျဖစ္သည္။” လို႔ အတိအလင္း ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

 ++++++

အေမရိကမွာက ကေလးေတြဟာ ငယ္ငယ္ကတည္းက မိဘနဲ႔ အတူတူ မအိပ္ၾကရ ေတာ့ ပါဘူး။ ဒီေတာ့ သူတို႔ဟာ ညေတြကို တေယာက္တည္း ရင္ဆိုင္က်င့္ ရွိပါတယ္။ အဲလိုပဲ မိဘေတြမွာ ကေလးေတြရဲ႕ စူးစမ္းလိုစိတ္ကိုလည္း ဟန္႔တားခြင့္လည္း မရွိဘဲ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ အားေပးတာမ်ိဳးသာ လုပ္ၾကရတာေၾကာင့္ ကေလးေတြဟာ လုပ္ရဲ ကိုင္ရဲ ရင္ဆိုင္ရဲၾကတာပါ။ အေမရိကမွာ ဥပေဒနဲ႔ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ကိုင္တြယ္ ထားတာကေတာ့ မိဘေတြက သားသမီးေတြကို ရုိက္ႏွက္တာ၊ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ ညွင္းပမ္းတာေတြ၊ အစာေရစာ ၀လင္ေအာင္ မေကၽြးတာ.. လူတန္းေစ့မထားတာ ေတြ အတြက္ မိဘေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးယူ တရားစြဲတာပါပဲ။

ေက်ာင္းေန ကေလးတိုင္းဟာ မိဘက ရိုက္ႏွက္ရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေမာင္ႏွမခ်င္း အႏိုင္က်င့္ ရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ေနရာမွာမဆို ျပႆနာတခုခု ရင္ဆိုင္ရရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ 911 ကို ေခၚျပီး ေျပာဖို႔ ေက်ာင္း ေတြကကို သင္ေပးထားတာပါ။ ဒီေတာ့ ကေလးေတြဟာ ဥပေဒကို အားကိုး ယံုၾကည္ တဲ့ စိတ္နဲ႔ ၾကီးျပင္းရ တာေၾကာင့္လည္း စိတ္လံုျခံဳမႈနဲ႔ ၾကီးျပင္းရ ပါတယ္။ အဲဒီအခါ သူတို႔ဟာ သူတပါးကို မတရားသျဖင့္ ဒုကၡေရာက္ေအာင္ ထိခိုက္ ေအာင္ လုပ္ တာမ်ိဳး မဟုတ္ရင္ ဘာမဆို လုပ္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ ရဲတင္း ေနၾကတာလို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ အဲဒီအခါ ျမန္မာျပည္ထဲ ေမြးခဲ့ ေနခဲ့ အရြယ္ရ ၾကီးျပင္း ခဲ့တဲ့ ျမန္မာအေမေတြ အဖို႔ ေတာ့ သူတို႔ သားသမီး အေမရိကန္ကေလးေတြရဲ႕ ခြန္းတုံ႔မခံ ျပန္ေျပာတာ၊ ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပတာ၊ ရဲတင္းပြင့္လင္းတာေတြကို ေတာ္ေတာ္ သီးခံၾကရတယ္ လို႔ပဲ ေျပာရ မွာပါ။

ဒါေပမဲ့ အဲဒီ ကေလးေတြက သူတို႔အေပၚ သူတို႔ လက္ခံတဲ့ အျပဳအမူမ်ိဳး မိဘ ေမာင္ႏွမ ဆရာ ဆရာမေတြက ဆက္ဆံရင္ ျပဳမူရင္ေတာ့လည္း Thank you လို႔ ေျပာဖို႔ I love you လို႔ ေျပာဖို႔ ၀န္မေလးၾကသူေလးေတြပါ။ က်မေျပာခ်င္တာက သူတို႔ဟာ တုံ႔ျပန္ေ၀ဖန္တာ(Criticize)လုပ္သလိုပဲ အသိအမွတ္ျပဳတာ(Appreciate) လည္း လုပ္ၾကသူေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာပါ။ သူတို႔ေလးေတြဟာ အဆိုးျမင္သမားေတြလည္း မဟုတ္ၾကသလို အေကာင္းျမင္သမား ေတြလည္း မဟုတ္ၾက ပါဘူး။ ေသခ်ာတာကေတာ့ သူတို႔ဟာ အရာရာကို သူတို႔ ျမင္တဲ့ ထင္တဲ့အတိုင္းသာ ေျပာခြင့္ရၾကသူေတြမို႔ အမွန္ကို ေျပာရဲသူေတြေတာ့ ျဖစ္ေနတာပါပဲ။

အဲဒီအခါ သူတို႔နဲ႔ ရင္ဆိုင္ရတဲ့ လူၾကီးေတြကလည္း အမွားမလုပ္မိေအာင္ သတိထား ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးစနစ္ .. ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေရး ပံုစံက ဘယ္ေလာက္အေရးပါတယ္ဆိုတာ ပိုျပီး ေပၚလြင္လာရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။


+++++

တေလာက ျမန္မာျပည္က သတင္းေတြထဲ အေျခခံပညာေက်ာင္းက ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူတခ်ိဳ႕ကို  ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမၾကီး၊ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီး ၊ အတန္းပိုင္ဆရာမ တို႔က ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ရိုက္ႏွက္ အျပစ္ေပးတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္း သံုးေလးပုဒ္ ဆက္တိုက္လို ဖတ္ လိုက္ရေတာ့ ကိုယ္တိုင္ အေမလည္း အေမ၊ ဆရာမလည္း ဆရာမမို႔၊ က်မ စိတ္ထဲ ေတာ္ေတာ္ ထိခိုက္ခံစားရပါတယ္။ ဒီလို အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးဟာ အေမရိကမွာ ျဖစ္လို႔ ကေတာ့ အဲဒီ ဆရာ ဆရာမေတြ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူ ခံရမယ့္အျပင္ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ေရွာင္ဖယ္တာကိုေတာင္ ခံၾကရမွာပါ။

ကေလးေတြကို ရုိက္ႏွက္ဆံုးမတယ္ဆိုတာက ဒီမွာေတာ့ အလြန္ ၾကီးေလးတဲ့ ျပစ္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ထက္ပို က်ယ္က်ယ္ေျပာေျပာ စဥ္းစားရင္ေတာ့ ဒါက ယဥ္ေက်းမႈ ကိစၥလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူတပါးကို အသားနာေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတာကိုက မယဥ္ေက်းတဲ့ လုပ္ရပ္မို႔ ဆရာက တပည့္ကို ရိုက္ဆံုးမတာဟာ ခ်စ္လို႔၊ မိဘက သားသမီးကို ရိုက္ဆံုးမ တာဟာ ခ်စ္လို႔ ေစတနာရွိလို႔.. ဆိုတဲ့ က်မတို႔ ျမန္မာ့အေတြး အယူအဆဟာ ျပန္စဥ္းစားစရာေကာင္းေနတာ အမွန္ပါ။ က်မလည္း စဥ္းစား ၾကည့္ေန ပါတယ္။ တကယ္ပဲ ရိုက္ဆံုးမတာဟာ အေျဖေကာင္း လား၊ စနစ္မွန္ လား…။ ရိုက္ မွပဲ ထိေရာက္ေအာင္ ဆံုးမတယ္ မည္သလား.. စဥ္းစားၾကရပါမယ္။

ဒါကို ပညာေရး စိတ္ပညာရွင္ေတြ အပါအ၀င္ စိတ္ပညာရွင္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း စဥ္းစားခဲ့.. အေျဖထုတ္ခဲ့ၾကျပီးသားပါ။ အေျဖက ရွင္းပါတယ္။ ရုိက္ႏွက္ျခင္းသည္ မွန္ကန္ေသာ ဆံုးမျခင္း မဟုတ္… ဆိုတာ ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ က်မတို႔ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ခုခ်ိန္ထိေအာင္ ေက်ာင္းေတြမွာ အိမ္ေတြမွာ ဆရာ ဆရာမေတြက မိဘေတြက သားသမီးေတြကို တရား၀င္ ရိုက္ႏွက္ခြင့္ ရေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ကေလးေတြရဲ႕ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးဖြံ႔ျဖိဳးမႈကို ခ်ိဳးႏွိမ္ရာ က်တယ္ ဆိုတာကို က်မတို႔ မေတြးမိခဲ့ၾကပါဘူး။

+++++

ဒီတိုင္းျပည္ေရာက္တဲ့အခါမွာ က်မ ေသေသခ်ာခ်ာ သတိထားမိတာကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရးက်င့္စဥ္ ဆိုတာကိုပါပဲ။ အရင္ကေတာ့ က်မမွာလည္း စာေတြ႔သာ ရွိခဲ့ရတာပါ။ John Dewey(1859-1952) ရဲ႕ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္အရ ေျပာရရင္.. ဒီမိုကေရစီပညာေရးစနစ္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ ေတြဆိုတာက… -စာသင္သားေတြကို အတူတကြပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေစျပီး ဘက္စံုအသိပညာကိုရေစဖို႔ -အနာဂတ္ကာလဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစဖို႔၊ -အျပဳသေဘာဆန္ျပီးလြတ္လပ္တဲ့အေတြးအေခၚေတြဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစဖို႔ -အမွားအမွန္ကို ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားတတ္ဖို႔၊ -တရားမ်တမႈကိုျမတ္ႏိုးတတ္ျပီးကိုယ္ခ်င္းစာတရားရွိေစဖို႔၊ -လူမႈဆက္ဆံေရးတိုးတက္ေစဖို႔၊ -ကေလးေတြရဲ႕ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္မတူဘဲ ကြဲျပားျခားနားေနမႈေတြကို ဂရုစိုက္ျပီး တစ္ဦးခ်င္းကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစဖို႔၊
-ကေလးေတြရဲ႔ တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းကို အားေပးဖို႔ နဲ႔
-အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအလုပ္ေတြ လုပ္ႏိုင္မယ့္ ပညာေရးမ်ဳိးကို စီစဥ္ေပးဖို႔ ဆိုတာ ေတြ ပါပါတယ္။

အဓိကကေတာ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြဟာ ဒီမိုကေရစီပညာေရးထဲကေန လူမႈ အသိုင္း၀ိုင္း ထဲမွာ အဆင္ ေျပေျပ ေနသြားႏိုင္ျပီး ကိုယ္ပိုင္အရည္အေသြးေတြနဲ႔အတူ လူသားအခ်င္းခ်င္း ကိုယ္ခ်င္းစာ ေလးစား တတ္တဲ့ အသိေတြ အေတြ႔အၾကံဳေတြ စိတ္ခ်ရ တဲ့ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းပညာ နဲ႔ အလုပ္ေတြကိုပါ ရသြားမွာမို႔ ေအာင္ျမင္ တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္လာဖို႔ ရည္မွန္းတာဟာ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရးရဲ႕ ေသာ့ခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ ခု ေက်ာင္းေသးေသးေလးပါဆိုတဲ့ သေျပညိဳ  ျမန္မာစာေက်ာင္းေလး သည္ပင္ လွ်င္၊ တခ်ိန္မွာ က်မတို႔ကေလးေတြ ကိုယ့္ဇာတိေျမကို ျပန္ျပီး အလုပ္အေကၽြး ျပဳႏိုင္တဲ့ ေအာင္ျမင္ တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္လာဖို႔ ဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတာ့ ရွိေနပါတယ္။

 ဒါမွပဲ က်မလည္း ဆရာမေကာင္း၊ သေျပညိဳဟာလည္း ေက်ာင္းေကာင္း၊ ျပီးေတာ့ က်မ တို႔ရဲ႕ ကေလးေတြဟာလည္း စာသင္သားေကာင္းေလးေတြ ျဖစ္မွာမဟုတ္ပါလား ရွင္။

၄ ဧျပီ ၂၀၁၂။

(ျပည္တြင္းထုတ္ Venus News Weekly Journal  ပါ အပတ္စဥ္ေဆာင္းပါး - အမွတ္ ၅)

Apr 5, 2012

အေမရိကန္ေက်ာင္းပံုစံ နဲ႔ သေျပညိဳ


အျမဲလိုလို စိမ္းလန္းျပီး အညြန္႔ နီနီညိဳညိဳေလးေတြ ေ၀ျဖာေနတတ္တဲ့ သေျပကို ျမန္မာလူမ်ိဴးေတြက ေအာင္အတိတ္ ေအာင္နိမိတ္ အျဖစ္ မွတ္ယူၾကတယ္ဆိုတဲ့ စကားမ်ိဳးကို အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာကေလးငယ္ေတြ နားမလည္ႏိုင္ေသးေပမဲ့ က်မအိမ္မွာ စိုက္ထားတဲ့ သေျပပင္ေလးဆီက သေျပညြန္႔ေတြ ခ်ိဳးလာျပီးေတာ့ ကေလး ေတြကို ျပျပီး ဒါဟာ ကံေကာင္းတဲ့ အပင္ အရြက္လို႔ ျမန္မာေတြက ယူဆၾကတယ္ ဆိုတာကို ေျပာျပရင္ေတာ့ သူတို႔ သေဘာေပါက္ၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့မွပဲ သ-သေျပညိဳ ေအာင္ပြဲၾကိဳဆိုတာကိုလည္း သူတို႔ ေသခ်ာ နားလည္ၾကပါေတာ့တယ္။
 
အဲဒီလို လက္ေတြ႔ ျပႏိုင္တာေလးေတြက ကေလးေတြရဲ႕ မွတ္ဉာဏ္ထဲ ပိုစြဲေစတယ္ဆိုတာ ေသခ်ာေပမဲ့ က်မတို႔ငယ္စဥ္က ဒီအခြင့္အေရး မရခဲ့ပါဘူး။ ဆရာ ဆရာမေတြေရွ႕ လက္ စံုပိုက္ျပီး စာေတြကို ကုန္းအံ ခဲ့ၾကတာမွာ ဒီစာက ဘာအဓိပၸါယ္လဲလို႔ က်မတို႔ အထူးတလည္ သိခြင့္ မရခဲ့သလို၊ သိခ်င္စိတ္လည္း မရွိခဲ့ၾကပါဘူး။ ေက်ာင္းစာတခု ခက္ရင္ ဘာေၾကာင့္ခက္သလဲ ဆိုတာ က်မတို႔ အေျဖမရွာ တတ္ ခဲ့ၾက သလို ဒါကို ေမးခြန္းထုတ္ရမယ္လို႔လည္း မသိခဲ့ၾကပါဘူး။ ဒါဟာ Teacher centered learning (ဆရာဦးေဆာင္တဲ့သင္ယူနည္း) နဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရလို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီအက်င့္က က်မတို႔ ျမန္မာျပည္ပညာေရး လူထြက္ေတြမွာ စြဲေနခဲ့တာ က်မကိုယ္တိုင္ အပါအ၀င္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ စကားစပ္လို႔ ေျပာရရင္၊ ျမန္မာျပည္မွာ ျမန္မာစာအဓိကနဲ႔ B.A ဘြဲ႔၊ B.A (hons;) ဘြဲ႔ နဲ႔ M.A ဘြဲ႔ေတြ ရခဲ့ေပမဲ့ အဂၤလိပ္စာကို ေတာ္ရိေလ်ာ္ရိသာ သင္ခြင့္ရခဲ့တာ မို႔ အေမရိက ေရာက္ခ်ိန္မွာေတာ့ ဘာသာစကားျပႆနာနဲ႔ တည့္တည့္ တိုးရပါေတာ့ တယ္။ က်မတို႔က ျမန္မာျပည္မွာတုန္းက အဂၤလိပ္လို ေျပာက်င့္ လံုးလံုးမရွိခဲ့တာမို႔ ဒီေရာက္ေတာ့ အဂၤလိပ္စကားေျပာဖို႔ရာ ေျမြကိုင္ရမွာလို တြန္႔ေနခဲ့တာပါ။ ဒီေတာ့ အဂၤလိပ္စာ အတြက္ ေကာလိပ္မွာ ေက်ာင္းတက္ရပါေတာ့တယ္။ အဲဒီအခါမွာေတာ့ က်မဟာ အတန္းထဲမွာ ဆရာဆရာမကို ေမးခြန္း မထုတ္တတ္တဲ့၊ တခုခု နားမလည္ တာကို ေမးဖို႔အေရး တြန္႔ဆုတ္ေနတတ္တဲ့ ေက်ာင္းသူ ျဖစ္ေနခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္မွပဲ ဆရာမနဲ႔ အတန္းေဖာ္ေတြ လက္တြြဲေခၚမႈေၾကာင့္ အတန္းထဲမွာ က်မ က်င့္သြားရသြား ခဲ့တာပါ။ ဒီေတာ့မွပဲ ေမးခြန္း ထုတ္တာေတြ၊ ျငင္းခ်က္ထုတ္တာေတြ၊ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ တာေတြ၊ အုပ္စုဖြဲ႔ သင္ယူနည္း ေတြ၊ သုေတသနလုပ္တာေတြ၊ ဆရာ ဆရာမအေပၚ အကဲျဖတ္စစ္တမ္း ေပးတာေတြကို ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္သြားခဲ့တာပါ။

 ဒီေနရာမွာ ေျပာျပခ်င္ တာက အဲလို ေကာလိပ္တက္ျဖစ္လိုက္တာဟာ က်မကို အေမရိကန္ ပညာေရး စနစ္၊ သင္ၾကားေရးစနစ္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ေပးလိုက္သလို ျဖစ္သြား ခဲ့တယ္ဆိုတာပါ။ အဲဒါကပဲ သေျပညိဳကို ပ်ိဳးေထာင္တဲ့အခါမွာ က်မက ကေလးေတြနဲ႔ ကြာဟမႈ သိပ္မၾကီးမားခဲ့တာပဲ လို႔ ထင္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ က်မ သမီး နဲ႔ သားငယ္ ကိုယ္တိုင္ေတြက အလယ္တန္းနဲ႔ မူလတန္းေက်ာင္းသားေတြ ျဖစ္ေနၾကတာေၾကာင့္ လည္း ကေလးေတြရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈစရိုက္သဘာ၀ကို က်မ သေဘာေပါက္ထားလို႔ ျဖစ္ပါ လိမ့္မယ္။ က်မအတြက္ေတာ့ ျမန္မာ-အေမရိကန္ကေလးေတြဟာ အမ်ားထင္ထား သေလာက္ ကိုင္တြယ္ရ မခက္ခဲ့ပါဘူး။

 +++++++

ခုခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ပညာေရးဟာ က်ဆင္းေနတယ္.. မေအာင္ျမင္ဘူးဆိုတဲ့ စစ္တမ္း ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထြက္ေနေပမဲ့ က်မလက္လွမ္းမီသေလာက္မွာေတာ့ အေမရိကန္ ပညာေရး ဟာ ကမၻာက ေစာင့္ၾကည့္ေနရတဲ့..၊ လိုလားေနရတဲ့ အေျခအေန မွာေတာ့ ရွိေနဆဲပါ။ ျပီးေတာ့ ျမန္မာပညာေရးလူထြက္ ျဖစ္တဲ့အျပင္ ကိုယ္တိုင္ ေက်ာင္းဆရာမ အျဖစ္ ႏွစ္ ၂၀နီးပါး အေတြ႔အၾကံဳ ရွိခဲ့တဲ့ က်မအျမင္မွာေတာ့ အေမရိကန္ ပညာေရး.. ပိုျပီး အေသးစိတ္ေျပာရရင္ က်မကိုယ္တိုင္ ေက်ာင္းသူအျဖစ္ ထိေတြ႔ရတဲ့ ေကာလိပ္ အဆင့္ပညာေရး နဲ႔ က်မ သားသမီးေတြေၾကာင့္ ထိေတြ႔ရတဲ့ အေျခခံပညာေရးပံုစံ မွာ ကိုပဲ အတုယူစရာ သေဘာက်စရာက မ်ားျပီး၊ စိတ္ပ်က္စရာ အေနအထားက နည္းပါးပါတယ္။

 ျပီးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးေတြမွာ က်မေျပာခဲ့ဖူးသလိုပါပဲ။ က်မတို႔ ျမန္မာျပည္ပညာေရးထဲမွာ ေဆာင္ပုဒ္ေတြနဲ႔ ေၾကြးေက်ာ္ျပီး တကယ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အလုပ္မျဖစ္ခဲ့တဲ့ “မိဘ ဆရာ ပူးေပါင္း ကေလးပညာေကာင္း”ဆိုတာကို အေမရိကန္ေတြကေတာ့ မေၾကြးေက်ာ္ ဘဲ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးထဲမွာ မိဘ မပါမျဖစ္ ပါရ ပါတယ္။ တလတၾကိမ္ မိဘဆရာ ပံုမွန္အစည္းအေ၀းေတြ တက္ကို တက္ရပါတယ္။ (မတက္တဲ့ မိဘေတြရဲ႕ သားသမီးေတြဟာ ပညာေရးမွာ သိသိသာသာ မတိုးတက္တာ လက္ေတြ႔ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္)။

 ဒါ့အျပင္ တႏွစ္တၾကိမ္၊ ေက်ာင္းသားမိဘ နဲ႔ အတန္းပိုင္ ဆရာ ေတြ႔ျပီး ကေလးရဲ႕ တိုးတက္မႈ ဆုတ္ယုတ္မႈေတြကို ေဆြးေႏြးရပါတယ္။ အခ်ိန္ ေပး ႏိုင္ရင္ အတန္းလိုက္တက္ရပါတယ္။ ကိုယ့္ကေလး စာသိပ္မလိုက္ႏိုင္တဲ့ ဘာသာ ဆိုရင္ ကေလးက ဘာခ်ိဳ႕ယြင္းသလဲ..၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆရာရဲ႕ သင္ၾကားေရးကပဲ ခ်ိဳ႕ယြင္း သလား ဆိုတာေတြကို သိဖို႔ မိဘကိုယ္တိုင္ စာသင္ခ်ိန္ကို ၀င္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဆရာကိုျဖစ္ေစ ေက်ာင္းအုပ္ကိုျဖစ္ေစ၊ မိဘက ေတြ႔ခြင့္ေတာင္း ရက္ခ်ိန္းယူျပီး ၀င္ေတြ႔ ေဆြးေႏြးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုေတြ႔တာမ်ိဳးကိုလည္း ဆရာေတြ ကေရာ ေက်ာင္းအုပ္ ေတြကပါ သေဘာတက် လက္ခံၾကပါတယ္။

အေမရိကမွာ ေက်ာင္းေကာင္း ေက်ာင္းညံ့ခြဲတာက ဆရာေကာင္း၊ ပတ္၀န္းက်င္ ေကာင္း နဲ႔ ေတာ္တဲ့ကေလးေတြျဖစ္လာေအာင္ ဘယ္လို စနစ္တက် ေျမေတာင္ ေျမွာက္ ေပး သလဲ ဆိုတဲ့ စစ္တမ္းေတြေပၚမူတည္ျပီး သတ္မွတ္တာျဖစ္ပါတယ္။ စာေမးပြဲစနစ္နဲ႔ စာေမးပြဲ ခ်ပစ္ တာမ်ိဳး၊ ေအာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳး မဟုတ္ တာေၾကာင့္ ဆရာဆရာမေတြဟာ တႏွစ္ပတ္လံုး တာ၀န္ေက်ၾကရပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြကလည္း တႏွစ္ပတ္လံုး မွန္မွန္ စာလုပ္ၾကရပါတယ္။ ေက်ာင္းသား ေတြ ရဲ႕ ေန႔စဥ္အိမ္စာေတြကို တကယ္လုပ္ေၾကာင္း မိဘေတြက ေန႔စဥ္ လက္မွတ္ ျပန္ ထိုးေပးရပါတယ္။

 ျပီးေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ ေလ့လာေရးခရီးတို (Field Trip) ေတြလည္း တႏွစ္ကို အနည္းဆံုး ၂ေခါက္ ထြက္ၾကရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေက်ာင္း၀န္းက်င္မွာ ကေလးေတြ ေပ်ာ္ဖို႔ ေပ်ာ္ပြဲ ရႊင္ပြဲေတြ လႈပ္ရွားမႈအမ်ိဳးမ်ိဳး Activities ေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခါေတြမွာလည္း ဆရာ ဆရာမေတြနဲ႔အတူ မိဘေတြက ေစတနာ့၀န္ထမ္းအျဖစ္ လိုက္ကူၾကရပါတယ္။ တကယ္ကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးပါပဲ။


အဲဒီအေျခခံပံုစံကို က်မရဲ႕ သေျပညိဳေက်ာင္းမွာ က်မ ျပန္သံုးပါတယ္။ တပတ္မွ တရက္တည္း၊ ႏွစ္နာရီတည္းသာ စာသင္ခြင့္ရတဲ့ ေက်ာင္းမို႔ မိဘေတြမကူဘဲ ကေလးေတြရဲ႕ ျမန္မာစာ တိုးတက္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မိဘေတြကူကို ကူရမယ့္ အိမ္စာမ်ိဳးကို ေပးရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေန႔စဥ္ေစာင့္ၾကည့္အကဲျဖတ္တဲ့အေနနဲ႔ သတ္ပံုစစ္တာ၊ အဓိပၸါယ္ ဘယ္ေလာက္ထိ နားလည္သလဲဆိုတာ သိရဖို႔အတြက္ စကားလံုးေတြ ေ၀ါဟာရေတြ ၀ါက်ေတြကို အရုပ္ဆြဲျပီး ပံုေဖာ္ခိုင္းပါတယ္။ တကယ့္ လက္ေတြ႔အေရာင္ ကိုပါသိေအာင္ အေရာင္ေတြ ထည့္ခိုင္းပါတယ္။ ျပီးေတာ့ စာေတြနဲ႔ အရုပ္ေတြကို မွန္ေအာင္ တြဲတာမ်ိဳး၊ စာလံုးေတြတြဲတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ခိုင္းပါတယ္။ Puzzle ဆက္ခိုင္း တာမ်ိဳးေပါ့။ အဲဒီအခါမွာေတာ့ ကေလးေတြဟာ သူတို႔ သင္ျပီးသေလာက္ သင္ခန္းစာ ေတြကို တကယ္သိ၊ တကယ္နားလည္၊ တကယ္ တတ္ေျမာက္ သြားပါေတာ့တယ္။

အဲသလိုပဲ ဆရာဆရာမနဲ႔ မိဘေတြ တလတၾကိမ္ အစည္းအေ၀းကိုလည္း က်မတို႔ သေျပညိဳေက်ာင္းမွာ ပံုမွန္လုပ္ပါတယ္။ ဆရာဆရာမေတြကို မိဘေတြက အၾကံေပးၾက သလို မိဘ ေတြဘက္က ျဖည့္ဆည္းကူညီရမွာေတြကိုလည္း ဆရာဆရာမေတြက ေျပာ ၾကပါတယ္။ အဲလိုပဲ ကေလးေတြနဲ႔ ေလ့လာေရးခရီးတို ထြက္တာေတြ၊ အပန္းေျဖ ခရီးတို ထြက္တာေတြ၊ အေမရိကန္ယဥ္ေက်းမႈအထိမ္းအမွတ္ နဲ႔ေရာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အထိမ္းအမွတ္ေတြအတြက္ေရာ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲေတြ လုပ္ပါတယ္။
အဲဒီအခါ ကေလးေတြက ေက်ာင္းမွာ ေပ်ာ္လာၾကပါေတာ့တယ္။
ဒါေၾကာင့္ပဲ သေျပညိဳေက်ာင္းက ခုေလာက္ျမန္ျမန္ အေျခက်လာခဲ့တာလို႔ ထင္ပါတယ္။
ေျပာရရင္ အေမရိကန္ေက်ာင္းေတြကို နမူနာယူျပီး သေျပညိဳကို ထူေထာင္ခဲ့တာပါပဲ။

 ေနာက္သီတင္းပတ္ေတြမွာလည္း အေမရိကန္ေက်ာင္းေတြရဲ႕ ေကာင္းကြက္ ဆိုးကြက္ ေတြနဲ႔ ယွဥ္ျပီး သေျပညိဳကို ဒီ့ထက္ သန္စြမ္းဖြံ႔ျဖိဳးေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ေနၾကသလဲ ဆိုတာေတြ ေျပာျပပါဦးမယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္က မိဘေတြ ဆရာေတြ ကို အေတြ႔အၾကံဳေတြ ေ၀မွ်ေပးခ်င္တာပါပဲရွင္။

၂၇၊ မတ္လ၊ ၂၀၁၂။
( ျပည္တြင္းထုတ္ Venus News Weekly Journal ပါ အပတ္စဥ္ေဆာင္းပါး-အမွတ္ ၄)

ျမန္မာအေမေတြ.. အေမရိကန္သားသမီးေတြနဲ႔ ပ်ိဳးပင္ေပါက္ သေျပညိဳ


တကၠသိုလ္မွာ ဆရာမလုပ္တုန္းက ကိုယ့္ဘ၀တေလွ်ာက္လံုး ႏွစ္ျခိဳက္စိတ္သက္သက္နဲ႔ ဖတ္လာတဲ့ စာေတြရယ္.. စာေမးပြဲေအာင္ဖို႔ဆိုတဲ့ စိတ္နဲ႔ က်က္မွတ္ခဲ့ရတဲ့ စာေတြရယ္ ေၾကာင့္ စာသင္ခန္းထဲကို ၀င္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္မွာ အခက္အခဲရယ္လို႔ မရွိခဲ့သလို ပါပဲ။

ခုေတာ့ ပရဟိတဆရာမအျဖစ္ ျမန္မာစာ ျမန္မာစကားမသိတဲ့ ျမန္မာကေလးေတြ ကိုု စာသင္ကာမွပဲ က်မမွာ ဘာသာစကားသင္ၾကားနည္းေတြ၊ စာသင္ခန္း ကြပ္ကဲ နည္းေတြ.. အရည္အခ်င္း ေစာင့္ၾကည့္ အကဲျဖတ္ျပီး အတန္းတင္ေပးတဲ့ စနစ္ေတြကို က်မ ေလ့လာရပါတယ္။ က်မ သမီးနဲ႔သားကို အိမ္မွာ ကိုယ့္ဘာသာသင္ေနတုန္းကေတာ့ အလြယ္တကူပါပဲ။ သမီးရဲ႕ Level နဲ႔ သားရဲ႕ Level ႏွစ္ခုထဲကို ပံုမွန္သင္သြားရံုပဲေလ။ ခုကေတာ့ ကေလးေတြက အဆင့္အမ်ိဳးမ်ိဳး.. အေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိဳး…။

ေသခ်ာ ခြဲျပရရင္.. ကေလး အမ်ားစုက ျမန္မာစကားနားလည္ျပီး ျပန္မေျပာတတ္တာ။ အဲဒီကေလးေတြက အမ်ားစုပါ။ ကေလးတခ်ိဳ႕ကေတာ့ နည္းနည္း အဓိပၸါယ္ေထြျပားေစတဲ့.. ေန႔စဥ္သံုး မဟုတ္တဲ့ စကားေတြဆို နားမလည္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အားသာခ်က္တခုက သူတို႔က ျမန္မာေက်ာင္းလာရတာကို ေပ်ာ္တာပါပဲ။ က်မငယ္ငယ္ကတည္းက ႏွစ္သက္ခဲ့တဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ေလးျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းေနေပ်ာ္၍ စာေတာ္ရမည္ဆိုသလို.. ကေလးေတြ ေက်ာင္းေနေပ်ာ္ျပီး စာကို တကယ္သိနားလည္ဖို႔ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျပည့္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ကနဦးတုန္းက ေႏြရာသီ ၃လသင္တန္းပဲလို႔ ရည္ရြယ္ခဲ့တဲ့ သေျပညိဳက ပံုမွန္ တႏွစ္ သင္တန္း ျဖစ္သြားခဲ့ရတာပါ။

+++++++

သေျပညိဳေက်ာင္းေလးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ၾကံဳရတဲ့အခက္အခဲေလးေတြက တခါတေလ ကိုယ့္အေတြ႔အၾကံဳနဲ႔ပဲ ယွဥ္စဥ္းစားျပီး ေျဖရွင္းသြားရပါတယ္။ ဥပမာ.. ကေလးေတြကို ကဗ်ာသင္တဲ့အခါ၊ က-ကေလးငယ္ ခ်စ္စဖြယ္ အစခ်ီတဲ့ ဗ်ည္းကဗ်ာမွာေတာင္ ကေလးေတြအတြက္ သ-သေျပညိဳ ေအာင္ပြဲၾကိဳ.. နဲ႔ အ-အမိေျမ တို႔တိုင္းျပည္ ငါတို႔ ခ်စ္တဲ့ ေျမ.. ဆိုတာေတြမွာ ကေလးေတြ အထစ္ထစ္ အေငါ့ေငါ့  ျဖစ္ၾကရပါတယ္။ သူတို႔အတြက္ ခက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ “ေမာင္တို႔ မယ္တို႔ ေက်ာင္းခန္း၀င္ .. အျပံဳးပန္းကို ဆင္.. မဂၤလာပါ ဆရာမ.. ညီညီညာညာ ႏႈတ္ဆက္ၾက” ကဗ်ာက်ေတာ့ အမူအယာနဲ႔ ဆိုရတဲ့အျပင္ သူတို႔အတြက္ နားလည္ လြယ္လို႔ထင္ပါရဲ႕.. အရလြယ္ပါတယ္။ အဲလိုနဲ႔ မမ၀၀ ထထက..၊ ခ်ိဳးကေလး..၊ တို႔ေက်ာင္း..၊ ဖိုးစလံုး ကဗ်ာေတြ သင္လာျပီး အဆင္ ေျပခဲ့တဲ့ တေလွ်ာက္၊ “မယ္ေထြး မယ္ေထြး .. ဘာကိုပ်ိဳး” ဆိုတဲ့ “ဥယ်ာဥ္မႉး” ကဗ်ာ လည္း က်ေရာ၊ သူတို႔ခမ်ာ လွ်ာေတြ ခလုတ္တိုက္၊ အဓိပၸါယ္လည္း ေသခ်ာ နားမလည္ေတာ့ က်မ ေတာ္ေတာ္ ေခၽြးျပန္ေအာင္ ရွင္းျပရပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ သူတို႔ အဲဒီကဗ်ာကို မေပ်ာ္ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔ မေပ်ာ္တဲ့ သူတို႔အတြက္ ခက္တဲ့ ကဗ်ာေတြ ထဲမွာ လူမိုက္ဆိုလွ်င္ ေရွာင္ေသြလြဲလို႔.. မဂၤလာကဗ်ာလည္း ပါပါေသးတယ္။ အဲဒီကဗ်ာေတြက သူတို႔ အတြက္ တညီတညာတည္း ခက္ခဲေနခဲ့ပါတယ္။ က်မ စိတ္ထင္ေတာ့ သူတို႔အတြက္ ဘာသာစကား မရင္းႏွီးမႈေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ အဲလို ကဗ်ာေတြကို မသိမသာ ေက်ာ္သြားခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီလို ေက်ာ္သြားရခ်ိန္မွာ အဲဒီကဗ်ာေတြထဲက အေၾကာင္းအရာနဲ႔ စကားလံုးတခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ သူတို႔ ရင္းႏွီးေအာင္ က်မ တမင္ ထည့္ေျပာတာမ်ိဳး လုပ္ယူရပါတယ္။

ဥပမာ… ပ်ိဳးတယ္ဆိုတာ ဘာလဲ..။ ဥယ်ာဥ္ဆိုတာဘာလဲ…၊ မိုးေသာက္ေန၀င္ဆိုတာ ဘာလဲ..၊ အမ်ားေကာင္းက်ိဳး ကိုယ့္ေကာင္းက်ိဳးဆိုတာဘာလဲဆိုတာမ်ိဳးေတြကို စကားဆက္စပ္ေျပာျပရပါတယ္။ အဲလိုနဲ႔ အဓိပၸါယ္ကို သူတို႔ သိလာေပမဲ့ ကဗ်ာကို အလြတ္ဆိုဖို႔မွာေတာ့ သူတို႔ခမ်ာ ခက္ေနတုန္းပါပဲ။

++++++

က်မတို႔ငယ္ငယ္ကေတာ့ အေဖအေမက မအားရင္ေတာင္ အဖိုးေတြအဖြားေတြဆီက အလ်ဥ္းသင့္သလို ၾကားေနက် ပံုျပင္ေတြ ဆိုရိုးေတြနဲ႔ ဘုရားေဟာတရား တစြန္းတစ ေတြေၾကာင့္ ဒီလိုအေၾကာင္းအရာေတြ စကားသံုးေတြကို တကူးတကရွင္းျပစရာမလိုပဲ သိေနျပီးသားပါ။ ဒါက ဒီက ကေလးေတြနဲ႔ အဓိက မတူတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ သူတို႔က ျမန္မာ့လူေနမႈနဲ႔ စိမ္းတာေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ရပ္သံုးရြာသံုးေတြကို မသိတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ရပ္ဓေလ့ ရြာဓေလ့ ျမန္မာ့ဓေလ့အေျခခံေတြနဲ႔ ဖြဲ႔တဲ့ ကဗ်ာေတြ စာေတြကိုေတာင္မွပဲ မွတ္မိႏိုင္ဖို႔ တကူးတက ၾကိဳးစားယူေနရတာပါ။ အဲဒီထဲမွာမွ ကေလးေတြနဲ႔ က်မ ၾကံဳရတဲ့ အခက္အခဲတခုက စာေမးပြဲစနစ္ကိစၥပါ။

+++++++

အႏွစ္ ၄၀လံုး ျမန္မာျပည္ပညာေရးထဲ ၾကီးျပင္းခဲ့ရတဲ့က်မက စာသင္သားေတြကို အရည္အခ်င္းစစ္တဲ့အခါ စာေမးပြဲစနစ္ကိုပဲ ယဥ္ပါးေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါဟာ မရည္ရြယ္ခဲ့တဲ့ ထင္မွတ္မထားခဲ့တဲ့ က်မရဲ႕ အမွားပါပဲ။

+++++++

သေျပေက်ာင္း ေႏြ ၃လအျပီးမွာ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ပိုျပီး ေအာင္ျမင္တာေၾကာင့္ ဆရာဆရာမေတြေရာ မိဘေတြပါ စိတ္ခ်မ္းသာၾကရပါတယ္။ အေမေတြအားလံုးလိုလို ေျပာၾကတာက၊ သေျပညိဳေက်ာင္းစကာစမွာ သူတို႔ရဲ႕ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းတက္ဖို႔ အေရး ေတာ္ေတာ္ စည္းရံုး ရမယ္.. ေတာက္ေလွ်ာက္ တြန္းတြန္း တိုက္တိုက္ ေက်ာင္းပို႔ၾကရလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ထားခဲ့တာပါ..တဲ့။ ဒါေပမဲ့ ကေလးေတြဟာ ျမန္မာစာ ေက်ာင္းလာဖို႔ကို သူတို႔ဘာသာကို စိတ္လိုလက္ရ ရွိလာၾကတာမို႔ စိတ္ခ်မ္းသာ ရေၾကာင္း.. ဆရာ ဆရာမေတြကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေတြ ေျပာၾကပါတယ္။

ဒါနဲ႔ပဲ က်မကိုယ္တိုင္လည္း ေပ်ာ္ရႊင္ျပီး ၃လစာ သီတင္းပတ္ ၁၂ပတ္ သင္ထားသမွ် စာေမးပြဲစစ္ျပီး သူ႔အသက္ နဲ႔ Level အလိုက္ ပထမ ၊ ဒုတိယ ၊ တတိယ ဆိုျပီး ဆုေပးမိပါေတာ့တယ္။ ကေလးတိုင္းကိုေတာ့ လက္ေဆာင္ဆုေတြ ေပးေပမဲ့ ပထမ ၊ ဒုတိယ ၊ တတိယဆု ခြဲထုတ္ေပးလိုက္တာဟာ၊ စာေမးပြဲစနစ္၊ အျပိဳင္အဆိုင္စနစ္နဲ႔ မယဥ္ပါးခဲ့တဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးႏုႏုေလးကို မသိမသာ ထိခိုက္သြားေစခဲ့ ပါတယ္။ အဲလိုပဲ ဆုရသြားတဲ့ကေလးေတြကို က်န္တဲ့ကေလးေတြက နည္းနည္းခြဲျပီး ျမင္သြားခဲ့ ပါတယ္။ ဒါက အက်ိဳးမရွိတဲ့ ရလဒ္ပဲလို႔ သိေတာ့ က်မ ေနာက္က်သြားခဲ့ပါျပီ။

က်မကို ခ်စ္တဲ့စိတ္နဲ႔ ဖြင့္မေျပာၾကေပမဲ့ အေမေတြလည္း သူတို႔ရဲ႕ သားသမီးေတြကို အားေပး ႏွစ္သိမ့္ရင္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ၾကတာကို က်မ ရိပ္မိခဲ့ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ က်မ ေမ့ထားခဲ့တာက အေမေတြဟာ က်မလိုပဲ ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္ထဲမွာ အျပိဳင္အဆိုင္ စနစ္ထဲ ၾကီးျပင္းခဲ့ရေပမဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အေမရိကန္မွာေမြး၊ အေမရိကန္ရဲ႕ ကိုယ့္တာ၀န္ ကိုယ္ယူရတဲ့ ပညာယဥ္ေက်းမႈထဲ ေပ်ာ္၀င္ယဥ္ပါးရတဲ့ သား သမီးေတြေၾကာင့္ သူတို႔က ျမန္မာစိတ္ တ၀က္၊ အေမရိကန္ယဥ္ေက်းမႈတ၀က္ ရွိေနရသူေတြပါ။

အဲဒီအခါ တကယ္ပဲ မိဘဆရာ ပူးေပါင္းျပီး ကေလးပညာ ေကာင္းရတဲ့ အေမရိကန္ပညာေရးစနစ္နဲ႔ ရင္းႏွီး ရသူေတြမို႔လည္း သူတို႔ကပါ ကေလးေတြနဲ႔အတူ က်မရဲ႕ ျမန္မာစာသင္ခန္းစာေတြထဲ ၀င္ ဆင္ႏႊဲ ရ တာမို႔ သူတို႔လည္း ကေလးေတြရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ၊ ခက္ခဲမႈ၊ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ မေပ်ာ္ပိုက္မႈေတြကို အတူ ေျဖရွင္းၾကရတာမို႔ က်မ လုပ္လိုက္တဲ့ စာေမးပြဲဆိုတာထဲ အေမေတြပါ ရင္တခုန္ခုန္ ရွိၾကရ ပါေတာ့တယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ က်မ စနစ္ကို ေသခ်ာေျပာင္းရပါေတာ့တယ္။

စာေမးပြဲဆိုတာ ကိုယ္စာ ဘယ္ေလာက္ လိုက္ႏိုင္လဲဆိုတာကို သိခ်င္လုိ႔ ေန႔တိုင္း အတန္းထဲမွာ ပံုမွန္ စစ္တဲ့ သတ္ပံု ေခၚတာမ်ိဳးပဲေနာ္လို႔ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးျဖစ္ေအာင္ ေျပာရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ေက်ာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔.. သင္ခန္းစာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔.. ဆရာ ဆရာမေတြရဲ႕ သင္ၾကားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔စိတ္ထဲ ရွိတာေလးေတြ.. ေျပာေစခ်င္တာနဲ႔ Evaluation လုပ္ခိုင္းဖို႔ ျပင္ဆင္ရပါ တယ္။ အဓိကကေတာ့ သူတို႔ ပုံမွန္တက္ေနက် ေက်ာင္းလိုပဲ သေျပညိဳေက်ာင္းဟာ ေလ့လာ သံုးသပ္ခြင့္၊ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပခြင့္ နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ သင္ယူခြင့္ေတြ ရွိတဲ့ေနရာေလးဆိုတာကို ကေလးေတြ လက္ခံေအာင္ ျပရတာပါပဲ။

အဲဒီအတြက္ က်မလည္း ၾကိဳးစားရပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်မကလည္း ျမန္မာ အေမ.. ျမန္မာ ဆရာမ ျဖစ္ေနသလို က်မသားသမီးေတြကလည္း အေမရိကန္ တပိုင္း ျဖစ္ေနၾကလို႔ပါပဲ။ ျပီးေတာ့ သေျပညိဳေအာင္ပင္ေလးကလည္း ခုမွ ပ်ိဳးပင္ေပါက္ အရြယ္ သာ ရွိေသးတာကိုးေလ။

၂၁ မတ္လ ၂၀၁၂။

( ျပည္တြင္းထုတ္ Venus News Weekly Journal ပါ အပတ္စဥ္ေဆာင္းပါး-အမွတ္ ၃)