ရန္ကုန္ေထာင္ေနာက္ဆက္တြဲ

က်မရဲ႕ ရန္ကုန္ေထာင္ ပို႔စ္အတြက္ ေပးထားတဲ့ ကြန္မင့္ေလး တစ္ခုဆိုရင္ က်မမွာ ပို႔စ္တခုစာေလာက္ကို ျပန္ေရးျပီး ေဆြးေႏြးရမယ့္ အပိုင္းေတြ ပါလာျပီ။ တကယ္ေတာ့ လံုးခ်င္း၀တၳဳတအုပ္စာေလာက္ေရးရမယ့္ ကိစၥေတြပါ။ ဒါေပမဲ့ တထြာျပရင္ တေတာင္ေလာက္ ျမင္တတ္ျပီးသား ဘေလာ့ပရိသတ္ေတြအတြက္လည္း ျဖစ္တဲ့အျပင္ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြက သိသာထင္ရွားျပီးသားမို႔ က်မ နိဒါန္္းေလာက္ပဲ ေျပာျပပါေတာ့မယ္။ အဲဒီ ကြန္မင့္ေလးက ဒီလိုပါ....

အန္တီေရ
အန္တီေျပာတာ မွန္ပါတယ္။ ထက္ မ်က္ျမင္မဟုတ္ေပမယ့္ ထိုင္းနယ္စပ္မွာ ဒီလို လိင္အလုပ္သမ ျဖစ္ေနတဲ့ မိန္းကေလးေတြ တစ္ပံု တစ္ပင္ၾကီးပါ အန္တီ။ ဒါေပမယ့္ အန္တီလည္း သိပါတယ္.. ဒီအလုပ္ေတြဟာ မလုပ္ခ်င္ရင္ ရတဲ့ ကိစၥတစ္ခုပါ။ ခုခ်ိန္ထိေျပာတာေနာ္။ ထက္ စကားကိုေတာ့ ကုန္ေအာင္ မေျပာပါဘူး။ ဆက္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ပညာတတ္ေတြ နယ္ဘက္မွာ အရမ္းနည္းပါးတာေၾကာင့္ လူကုန္ကူးတဲ့ သူေတြ အလုပ္ျဖစ္ေနၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဗိုင္းေကာင္း ေက်ာက္ဖိ ( အူတူတူကို ေျပာျခင္းမဟုတ္) မိန္းကေလးေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားေနပါေသးတယ္ အန္တီေရ။ ျပည္တြင္းက လူတစ္ေယာက္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းက မိန္းကေလးခ်င္း စာနာလို႔ ေျပာတာပါ အန္တီေရ။ အန္တီလည္း ဒီလိုမ်ိဳးေလးေတြ သတိေပးအေနနဲ႔ မ်ားမ်ား ေရးေပးပါ။ ဒါမွ ထက္တို႔လည္း ေၾသာ္ ဒီလိုျဖစ္လာႏိုင္ပါလားလို႔ ေတြးျပီး ေနာင္ေရးအတြက္ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းအတြက္ လုပ္သင့္တာေလးေတာ့ လုပ္ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္လားအန္တီေရ။ ေက်းဇူးပါရွင္…

သမီးေရ… အန္တီ ၂၀၀၅ မတ္လ၁ရက္ေန႔မွာ ထိုင္းကိုေရာက္ပါတယ္။ ခုဆို ၃ႏွစ္နီးပါးရွိျပီေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ခုေျပာျပမွာက ကိုယ္ေတြ႔မ်က္ျမင္ကိစၥေတြပါပဲ။ ထိုင္းကိုေရာက္စရက္ေတြမွာတုန္းက အန္တီ မ်က္ရည္က်ရတဲ့ အထိ ခံစားရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြထဲက အေၾကာင္းအရာမတူတဲ့ တခ်ိဳ႕ကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

အန္တီ တကၠသိုလ္ဆရာမ လုပ္ခဲ့တဲ့ ၁၉ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္မွာ ဘားအံေကာလိပ္္နဲ႔ ေမာ္လျမိဳင္တကၠသိုလ္မွာ ၁၀ႏွစ္နီးပါး ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီျမိဳ႕ေတြက နယ္စပ္နဲ႔နီးလွျပီး အန္တီ့ရဲ႕ တပည့္ေတြထဲမွာေတာင္ အစိုးရက သူပုန္လို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြထဲက လူငယ္ေတြပါျပီး အန္တီနဲ႔လည္း ရင္းႏွီးေပမဲ့ နယ္စပ္ ျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ သိပ္ ထဲထဲ၀င္၀င္ မသိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္တိုင္ ထိုင္း ျမန္မာနယ္စပ္မွာ တလေလာက္ ေနလိုက္ရေတာ့မွ စစ္အစိုးရရဲ႕ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ထိုးစစ္ေတြေၾကာင့္ ႏွစ္၅၀နီးပါး ကိုယ့္ေျမမွာ အတည္တက် မေနရတဲ့ IDP (IDP- Internal displaced persons) လို႔ေခၚတဲ့ ရြာပုန္းရြာေရွာင္ ဒုကၡသည္ေတြအေၾကာင္းကို မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ သိရတာ။ အသက္၁၈ႏွစ္ရွိတဲ့ အထိ ေတာထဲမွာေျပးလႊား ပုန္းေအာင္းေနခဲ့ရျပီး အိမ္ဆိုတာ ဘာမွန္းမသိတဲ့ ကေလးတေယာက္နဲ႔ဆံုဖူးစဥ္မွာ အန္တီ မ်က္ရည္က်ခဲ့ရ ဖူးပါတယ္။ အန္တီဆိုလိုတာက အန္တီတို႔ႏိုင္ငံမွာက သတင္းေမွာင္ခ်မႈနဲ႔ အျပင္းအထန္ ႏွိပ္ကြပ္မႈ ေတြေၾကာင့္ တေျမတည္းေနျပီး အန္တီတို႔ မသိႏိုင္တဲ့ မသိရတဲ့ ျပႆနာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေနတယ္ဆိုတာကို သိေစခ်င္တာပါ။

အဲလိုပါပဲ.. ဗမာျပည္ကေန အလုပ္လုပ္ဖို႔လာတဲ့ ဘြဲ႔ရ မိန္းကေလးက အိမ္ေဖာ္အလုပ္ပဲ ရတာမို႔ ၀င္လုပ္ရင္း အိမ္ရွင္က မုဒိန္းက်င့္တာ..။ ေနာက္ဆံုး ေရာင္းစားခံရျပီး မထူးဇာတ္ခင္းရင္း Sex worker ျဖစ္သြားတာေတြ။ အဲလိုပဲ လမ္းခုလတ္မွာတင္ အေရာင္းစားခံရလို႔ Sex worker ျဖစ္သြားတာေတြ..။ သမီး ဘယ္လို ေျပာမလဲ။ နယ္ဘက္မွာ ပညာတတ္နည္းလို႔ လူကုန္ကူးခံရတယ္လို႔ သမီးေျပာတယ္။ ဒါဆိုရင္ ဘာလို႔ နယ္ဘက္မွာ ပညာတတ္နည္းရပါသလဲ။ ကေလးေတြ ပညာမလိုလားလို႔ လို႔ ထင္ရင္ေတာ့ သမီးမွားလိမ့္မယ္။ ကမၻာေပၚက ကေလးအမ်ားစု အလြယ္တကူရေနတဲ့ Free Education ကို ျမန္မာျပည္က ကေလးေတြ မရတာ။ ေက်ာင္းစရိတ္ ၾကီးသေလာက္ ေက်ာင္းပညာေရးက ဘ၀အာမခံခ်က္ မေပးႏိုင္တာ။ ဘြဲ႔ရေတြအမ်ားၾကီး မႏိုင္ရင္ကာ ေမြးထုတ္ျပီး အလုပ္ေနရာက်ေတာ့ ဖန္တီးမေပးတာ။ ဒါေတြေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မွာ ေက်ာင္းေနတဲ့ ကေလးက ၄၅% သာ ရွိတဲ့ၾကားက ၄၆% က ေက်ာင္းျပန္ထြက္ေနၾကတာ (Drop out ျဖစ္ေနတာကို ေျပာတာပါ)။

သမီးေရ .. ျမန္မာျပည္ထဲမွာ တကယ့္ကို စည္းကမ္းရွိရွိနဲ႔ ေနထိုင္ျပီး ကိုယ့္ဘ၀ကို တည့္တည့္မတ္မတ္ ထိန္းသိမ္းေနတဲ့ မိန္းကေလးေတြအမ်ားၾကီး ရွိေနတာကို အန္တီ သိပါတယ္။ အဲသလိုပဲ Sex worker အလုပ္ကို တခ်ိဳ႕က ၀ါသနာပါလို႔ လုပ္ေနတယ္ဆိုတာကိုလည္း အန္တီမျငင္းပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါဟာ သိပ္ကို နည္းတဲ့ လူနည္းစုပါ။

စကားကပ္ေျပာတာမဟုတ္ဘူးသမီးေရ.. (လူငယ္ေလးတေယာက္ ေျပာခဲ့သလို ေျပာရရင္..) ဒါဆို.. ဒီ စစ္အစိုးရ လက္ထက္က်ကာမွပဲ ျမန္မာျပည္မွာ sex worker အလုပ္ ကို ၀ါသနာပါတဲ့ မိန္းကေလးေတြ မ်ားလာတာလား..။

အန္တီျမန္မာျပည္မွာ ရွိေနတုန္းက ၂၀၀၅ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ အန္တီ့ရဲ႕ NGO အလုပ္တခုအတြက္ HIV ကိစၥ စာေရးဖို႔ Sex worker ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ျပီး စကားေျပာခဲ့ရပါတယ္။ အဲဲဒီထဲက တေယာက္ အေၾကာင္း သမီးကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

သူက အဲဒီတုန္းက အသက္ ၃၇ႏွစ္ပါ။ သူက အိမ္ေထာင္သည္ ကေလး၃ေယာက္အေမ။ ရုပ္ကေလးက လွလွ၊ ကိုယ္လံုးကိုယ္ေပါက္က ေတာင့္ေတာင့္။ အသက္ ၁၈ႏွစ္နဲ႔ အိမ္ေထာင္က်တာမို႔ သူ႕ သမီး အၾကီးဆံုးက ၁၈ႏွစ္ရွိေနျပီ။ အငယ္ဆံုးကေလးေတာင္ ၈တန္းေရာက္ျပီ။ ကံကဆိုးခ်င္ေတာ့ ကေလးေတြက စာေတာ္ၾကတယ္။ ပညာ လိုလားၾကတယ္။ သူ႔မွာ ေလျဖတ္ေနတဲ့ အေမအိုၾကီးရွိတယ္။ ေနာက္ ေယာကၡမ အဖိုးၾကီးကလည္း သူ႔အိမ္မွာပဲ။ သူ႔ေယာက်္ားက ဆိုက္ကားနင္းတယ္။ သူ႔ဘ၀မွာ အစံု လုပ္ဖူးတယ္။ အရင္းအႏွီးက သိပ္မတတ္ႏိုင္ေတာ့ ကုန္စိမ္းေရာင္းတာကအစ၊ ရထားလက္မွတ္ ရုပ္ရွင္လက္မွတ္ ေမွာင္ခိုေရာင္းတာ အထိ။ ဒါေပမဲ့ စည္ပင္သာယာ ေၾကာက္ရ၊ ရဲေၾကာက္ရ၊ ကုန္စိမ္းေရာင္းေတာ့လည္း မနက္အေစာၾကီး အလုအယက္ ေစ်းၾကိဳရလို႔ ကေလးေတြေက်ာင္းတက္ဖို႔ အဆင္မေျပျဖစ္ရ။ ျပီးေတာ့ အေမနာတာရွည္ကို ျပဳစုရတာတဘက္၊ ေစ်းေရာင္းလို႔ ရတဲ့ ပိုက္ဆံက အိမ္စားစရိတ္ေတာင္အႏိုင္ႏိုင္။ အိမ္လခေတြက ထိုးတက္။ လူေတြ စီးပြားေရးက်ေတာ့ သူ႔ေယာက်္ား ဆိုက္ကား နင္းရတာလည္း အဆင္မေျပ။ ဆိုက္ကားအံုနာေၾကးက တက္။

သူက အန္တီ့ကို ေျပာတယ္.. “ကံဆိုးတာလား.. ကံေကာင္းတာလားေတာင္ မသိေတာ့ပါဘူးအမရယ္.. က်မက နည္းနည္း လွေတာ့့” ..တဲ့။ ဟုတ္တယ္..သူက ေတာ္ေတာ္ ၾကည့္ေကာင္းတယ္၊ အသက္၃၇ မထင္ရဘူး။ ၃၂ ေလာက္ပဲ ထင္ရတယ္။ တေန႔က်ေတာ့ ၀တၳဳေတြထဲကလိုပဲ.. အေမက ေနမေကာင္း၊ အိမ္မွာ အိပ္စရာေနရာ ေတာင္ မက်န္ေလာက္ေအာင္ မိုးက ယို၊ ေယာက်္ားက အလုပ္မေကာင္း၊ ကေလးအၾကီး ၂ေယာက္က သူတို႔ အတန္းပိုင္ဆရာမေတြက ျပႆနာရွာေနလို႔ အဲဒီဆရာမဆီမွာ က်ဴရွင္တက္မွ ျဖစ္မယ္တဲ့။ အဲဒီတုန္းက ကေလးအငယ္ ၈ႏွစ္သားေလးက မိုးယိုတဲ့ေနရာနား အိပ္ရလို႔ထင္ပါရဲ႕ တုပ္ေကြးမိေနတယ္။ ေန႔ျပန္တိုးနဲ႔ ယူထားတဲ့ အေၾကြးေတြလည္း ရွိေနတယ္။ ပိုက္ဆံရစရာကေတာ့ ဘာအလုပ္မွ မရွိ။ ဘူတာၾကီးက လက္မွတ္ေမွာင္ခိုအလုပ္ကလည္း သူတို႔၀န္ထမ္းေတြ အခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္္ျပီးသားျဖစ္ေနျပီ။ ရုပ္ရွင္ကလည္း လူေတြ မၾကည့္ၾကေတာ့သေလာက္မို႔ လက္မွတ္ေမွာင္ခိုအလုပ္ မရွိေတာ့။ သူ စိတ္ညစ္ညစ္နဲ႔ ဆူးေလ ကားမွတ္တိုင္မွာ ေငးေငးငိုင္ငိုင္ ရပ္ေနတုန္း သူ႔ကို Sex worker မွတ္လို႔ လာေခၚတာနဲ႔ ၾကံဳရတယ္။

“က်မ စဥ္းစားတယ္.. ဘာလုပ္မလဲ.. ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္.. ငါ ကေလး၃ေယာက္အေမပဲ။ မထူးေတာ့ဘူး.. ငါ့ဘ၀ကို ငါ့ မိဘေတြနဲ႔ ငါ့သားသမီးေတြအတြက္ ေပးဆပ္ရေတာ့မွာပဲ.. လို႔ေတြးတယ္”။ သူက လွေတာ့ သူမထင္မွတ္ထားေလာက္ေအာင္ ပိုက္ဆံရခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီေန႔က အျပန္မွာ သူ ငိုရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ စိတ္မလံုဘူး။ သူ႔ေယာက်္ားးကို ေျပာျပရမလား..။ “ပထမေတာ့ သူ႔ကို သနားလို႔ မေျပာျဖစ္ေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ မေျပာလို႔က မျဖစ္ေတာ့ က်မအလုပ္လုပ္တာ ၆လေလာက္ရွိမွ ေျပာျပလိုက္ေတာ့ သူက ရိပ္မိေနျပီးသား ေတာင္ ျဖစ္ေနျပီ။ သူက မတတ္ႏိုင္ဘူးေလ.. ” တဲ့။

“အဲဒီေနာက္ပိုင္း အိမ္အမိုး ျပန္မိုးႏိုင္တယ္။ အေမ့ကို ေဆး နည္းနည္း ကုႏိုင္လိုက္တယ္။ ခုေတာ့ အေမလည္း ဆံုးရွာပါျပီ။ ေယာကၡမ အဖိုးၾကီးပဲ ရွိေတာ့တယ္။ ကေလးေတြလည္း က်ဴရွင္တက္ႏိုင္တယ္။ သမီးၾကီးက ၁၀တန္းေအာင္သြားျပီ။ က်မေယာက်္ားကေတာ့ အရက္ပိုေသာက္လာတယ္။ အဲဒီအတြက္ေတာ့ စိတ္မေကာင္း ဘူး။ သားသမီးေတြ ကိုေတာ့ အသိမခံႏိုင္ဘူးအမရယ္။ သမီးၾကီး ေက်ာင္းျပီးရင္ေတာ့ က်မ နားလို႔ ရေလာက္ ျပီ။ အသက္လည္း ရလာျပီေလ အမရယ္” တဲ့။

အန္တီ ေတာ္ေတာ္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ အန္တီက အဲဒီတုန္းက အသက္ ၄၀၊ ကိုယ္လည္း ကေလး ၃ေယာက္အေမ။ တကၠသိုလ္မွာ ကထိက ဆရာမ။ လစာ ၁ေသာင္းခြဲပဲရလို႔ အိမ္မွာ စားစရိတ္ေတာင္ မေလာက္တဲ့အခ်ိန္။ အန္တီ့ေယာက်္ားက သားတကြဲ မယားတကြဲနဲ႔ မေလးရွားမွာ အလုပ္သမားသြားလုပ္ရတာ တလ ၂သိန္းပို႔ဖို႔ သူ႔ခမ်ာ အင္မတန္ ေခၽြတာျပီး ေနေနရတဲ့ ဘ၀။ အန္တီ ကိုယ္ခ်င္းစာတယ္။ အန္တီ ဘြဲ႔၃ခု ရခဲ့တယ္။ အဲဒီဘြဲ႔ေတြရင္းျပီး အလုပ္လုပ္တာ အႏွစ္၂၀ နီးပါးမွာ လစာက တလ ၁ေသာင္းခြဲတဲ့။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မိသားစု ေနသာတဲ့ အိပ္ခန္းတခန္းပါ အိမ္ကေလးငွားေနရင္ေတာင္ အိမ္လခက တေသာင္းခြဲေပးေနရတဲ့ ေခတ္။ (ကိုယ္က အေမ့အိမ္မွာ ကပ္ေနလို႔ ရေပလို႔)။ အဲဒီတုန္းက အန္တီ့သားၾကီး ၈တန္းေက်ာင္းသားရဲ႕ က်ဴရွင္ေၾကးကလည္း တေသာင္းခြဲပဲ။ ကဲ.. ရိုးရိုးသားသားအလုပ္နဲ႔ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ဘယ္လိုေန.. ဘယ္လိုစားျပီး ကိုယ့္ကေလးကို ပညာသင္ေပးမလဲ..။

သမီးေရ.. အဲလို ဘ၀ေတြ ျမန္မာျပည္မွာ ဘယ္ေလာက္ရွိေနလဲ သမီး သိလား..။ မိသားစုအတြက္ အလုပ္လုပ္စရာ ေငြအရင္းမတတ္ႏို္င္တဲ့အခါ ကိုယ့္ကိုယ္ပဲ ရင္းလိုက္ရတဲ့ သမီးမိန္းကေလးေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိေနလဲ.. ။ ေနာက္ဆံုး အေ၀းသင္တက္ဖို႔ေတာင္ ပိုက္ဆံ မတတ္ႏိုင္လို႔ လေပးျပည့္တန္ဆာ လုပ္ရတာေတြ အန္တီ့ တပည့္ထဲမွာေတာင္ ရွိတာ.. အန္တီ မေရးရက္ပါဘူး။ ကဲ..ေတာ္ပါျပီ သမီးရယ္ေနာ္.. ဒီေလာက္ဆို သမီး သိေလာက္ပါျပီ။ ေနာက္ထပ္ တကယ္ေရးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူငယ္ေတြကို မူးယစ္ေဆး၀ါးနဲ႔ ဖ်က္ဆီးတာေတြ (‘အဖ်က္ဆီးခံတာကိုး’လို႔ သမီးေျပာရင္ အန္တီကလည္း အစိုးရတရပ္ရဲ႕ တာ၀န္ယူမႈ ဆိုတာကို ျပန္ေျပာျပပါ့မယ္)။ ဘ၀အနာဂတ္ကင္းမဲ့တဲ့အတြက္ စိတ္က်ေနရတဲ့ လူငယ္ေတြရဲ႕ ျပႆနာေတြ… PLHA လို႔ေခၚတဲ့ (People of living with HIV/ AIDS) Victims ေတြရဲ႕ ျပႆနာေတြ၊ အန္တီ့ဆီမွာ ကိုယ္တိုင္ ျဖတ္သန္းေျဖရွင္းေပးခဲ့ရဖူးတဲ့ အေတြ႔အၾကံဳေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြေၾကာင့္ပဲ အန္တီ 'ရန္ကုန္ေထာင္' ကို ေရးျဖစ္ခဲ့တာပါပဲ..။ သမီးေရ.. ေနာင္လည္း ခုလိုပဲ ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးေနာ္.. ဒါမွပဲ.. ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္ရွင္းျဖစ္.. ေျပာျဖစ္မွာမို႔လား..။ တခုပဲ အန္တီက အလုပ္မ်ားလို႔ နည္းနည္းေနာက္က်တာပဲ ရွိမွာေနာ္.. :D

ေက်းဇူးပါ..

အန္တီေမျငိမ္း