ဘာလိုလိုနဲ႔ သေျပညိဳေတာင္ ႏွစ္ ပတ္လည္ပါေတာ့မယ္။ တပတ္မွာ စေနတရက္တည္း ႏွစ္နာရီထဲ သင္ရေပမဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ တိုးတက္မႈက အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္ ေအာင္ ျမန္ဆန္လွပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ…။
တကယ္ေတာ့.. ဗမာလို ေျပာရင္ နားလည္ေပမဲ့ စကားေတာ့ တလံုးမွမေျပာတတ္တဲ့ ကေလးေတြ.. ဗမာလိုေျပာတတ္ေပမဲ့ စာမတတ္တဲ့ ကေလးေတြ.... ဗမာလိုေျပာသမွ်ကိုေတာင္ ေကာင္းေကာင္းနားမလည္တဲ့ ကေလးေတြကို က်မ သင္ရတာ..
၀န္ခံရရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကို ေမာပါတယ္။ Level ဘယ္လို ခြဲရမလဲ…။ ခြဲထားတဲ့ အုပ္စုေတြကို ဘယ္လိုသင္မလဲဆိုတာက ေတာ္ေတာ္ကို ခက္ခဲပါတယ္။
ခုဆို ေက်ာင္းသား အေရအတြက္က ၄၀ေက်ာ္ျပီ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အုပ္စု ၄စု ခြဲထားရပါတယ္။ အားလံုးကေတာ့ သူငယ္တန္းအဆင့္ပါပဲ။ အဲဒီမွာမွ သင္ခန္းစာေတြကို အျမန္ ေက်ာ္ သင္သြားႏိုင္တဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြက တအုပ္စု..။ ေနာက္တအုပ္စုက မွန္မွန္နဲ႔ သင္ခန္းစာေတြကို ၾကိဳးစားတဲ့ ၈ႏွစ္ နဲ႔ ၁၀ႏွစ္ၾကား တအုပ္စု.. (သူတို႔က ဗမာလို မေျပာတတ္တဲ့ ကေလးေတြ မ်ားပါတယ္)။ ေနာက္တအုပ္စုက တကယ့္ Beginner အဆင့္ ကၾကီး ခ ေကြး ၊ ၁ ၊ ၂၊ ၃၊ ၄ ကို .. က-ကေလးငယ္ခ်စ္စဖြယ္၊ ခ-ခေရကံုး မေလးျပံဳး ေတြကို သီဆိုကခုန္ရင္း ျမန္မာစာ ျမန္မာမႈကို သိေအာင္ ယဥ္ပါးေအာင္ သင္ေနရတဲ့ တအုပ္စု၊ ေနာက္ဆံုး တအုပ္စုကေတာ့ ျမန္မာစကားနဲ႔ .. အေရာင္ေတြ ပန္းေတြ သဘာ၀ကိစၥေတြကို ေျပာတတ္ ဆိုတတ္ နားလည္တတ္ေအာင္၊ အရုပ္ေတြ ေရးရတဲ့ အုပ္စုပါ။ ဒီၾကားထဲ ေက်ာင္းပ်က္လို႔ စာေနာက္က်တာနဲ႔ စာျပန္ျဖည့္ရတဲ့ ကေလး၊ စာသိပ္မလိုက္ႏိုင္လို႔ ေနာက္က်တဲ့ကေလးေတြကို ဆြဲထုတ္ျပီး သင္ရတဲ့ အုပ္စုငယ္ေလးေတြလည္း ၂စု ရွိပါေသးတယ္။ က်မကို ကူတဲ့ဆရာ ဆရာမ အင္အားက ၁၀ေယာက္ေတာင္ ရွိတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေကာင္းေကာင္း ပံ့ပိုးသင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
တပတ္မွာ စေနတရက္ ၂နာရီတည္း သင္ရ တာမို႔ ကေလးေတြကို အိမ္စာေတြ ေပးလိုက္ရင္ အိမ္က အေမေတြ အေဖေတြက တစ္ပတ္စာ သင္ေပးရေတာ့တာပါပဲ။ က်မက အတန္းစတာနဲ႔ သတ္ပံုေခၚတာမို႔ သူတို႔ မျဖစ္မေန စာလုပ္ၾကရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီကေလးေတြက အေမရိကန္ ပညာေရး စနစ္က ေလ့က်င့္ထားျပီးသားကေလးေတြမို႔ စာမလုပ္ရင္ က်န္ခဲ့ျပီး ေနာက္ထပ္စာအသစ္ရဖို႔ ခက္သြားျပီဆိုတာကို ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ေနတာေၾကာင့္ စာသင္ရတာ သ္ိပ္ လြယ္ပါတယ္။ သိပ္ အတတ္ျမန္ပါတယ္။ က်မ သေဘာအက်ဆံုးကေတာ့ က်မ တခု သင္ျပီးတိုင္း လက္ေတြ အလုအယက္ ေထာင္ျပီး ေမးခြန္းထုတ္ၾကတာကိုပါ။ ဒါက အေမရိကန္ ပညာေရးက ေလ့က်င့္ထားတဲ့ စနစ္ပါပဲ။
++++++
က်မက တကၠသိုလ္မွာ ပင္ရင္းျမန္မာစာေတြ၊ အထူးျပဳျမန္မာစာဘာသာရပ္ေတြကို ႏွစ္ ၂၀ နီးပါး သင္ခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳသာ ရွိေပမဲ့ သူငယ္တန္းကေလးေတြကိုေတာ့ တခါမွ် စာမသင္ဖူးတာမို႔ ထင္မွတ္ မထားတဲ့ အခက္အခဲေတြ ၾကံဳရပါတယ္။ ပိုထူးျခားတာက အေမရိကက ကေလးေတြကို သင္ရတာမို႔ စိန္ေခၚခ်က္ေတြက ပိုမ်ားတာပါ။ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ ဒီက ကေလးေတြရဲ႕ ျဖန္႔ထြက္ေတြးတဲ့ အေလ့အက်င့္ နဲ႔ ေမးခြန္းထုတ္တဲ့အေလ့ဟာ ကေလးေတြရဲ႕ သင္ယူမႈကို အျမန္ တိုးတက္ေစျပီး နားလည္တတ္ကၽြမ္းမႈကိုလည္း ပိုျပီး နက္နက္နဲနဲ ရွိေစပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ျမန္မာျပည္က ကေလးေတြမွာသာ အဲလို အေလ့အက်င့္ေတြရွိရင္ တကယ္ ပညာတတ္မွာလို႔ ေတြးမိတာမို႔ ဒါေလးေတြကို က်မ ဥပမာေပး ေျပာျပခ်င္တာ ပါ။
သူတို႔ကို စသင္ေတာ့ က-ကေလးငယ္ ခ်စ္စဖြယ္က စပါတယ္။ အဲဒီကေနပဲ ေမးခြန္းေတြ စလာေတာ့တာပါ။ က - ဆိုျပီး ဘာလို႔ ခေလးလို႔ အသံထြက္လဲ တဲ့။ တခါတေလမွာ ကၾကီးကိုပဲ ခ- လို႔ အသံထြက္သလို ဂ- သံထြက္တာလည္း ရွိတယ္ေပါ့။ သူတို႔က ကၾကီး ခေကြး ဂငယ္လို႔ တတန္းတည္း ရွိတဲ့ အသံဆင္ စကားလံုးေတြမို႔ အသံေျပာင္းတတ္တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ စလံုးတို႔ ဆလိမ္တို႔ကို ဇကြဲသံ ထြက္တာတို႔၊ တ၀မ္းပူကို ဒေဒြးသံထြက္တာတို႔လည္း ေတြ႔ဦးမွာလို႔ တပါတည္း ေျပာျပပါတယ္။ ခု က-ခ အသံုးမွာေတာ့ ခေလး လိုပဲ၊ ေရကရားကို ခရား လို႔ အသံထြက္တာ၊ ကံ့ေကာ္ပန္း တို႔ ကတံုး တို႔ ကဗ်ာတို႔ ကဏန္းဟင္း တို႔ကို ဂ ငယ္သံနဲ႔ ထြက္တာကို သူတို႔ကို ဥပမာေပး ေျပာျပရပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျမန္မာျပည္က ကေလးေတြနဲ႔ မတူတာက သူတို႔က ကတံုး နဲ႔ ကံ့ေကာ္ပန္းကို မသိတာမို႔ အဲဒါေတြကိုပါ ရွင္းျပ ပံုဆြဲျပရတာပါပဲ။
အေမရိကမွာကေတာ့ အလြယ္တကူ လက္လွမ္းမီတာမို႔ Internet က ပံုေတြ ရွာျပီး Projector နဲ႔ ျပႏိုင္ပါတယ္။ အဲလိုပဲ ခ-ခေရကံုး က ဘာလို႔ မေလးျပံဳးတာလဲ.. တို႔၊ ည-ညေနခင္း ဘာလို႔ ေရခပ္ဆင္းတာလဲ… တို႔၊ ထ-ထမင္းပြဲ လက္ဆံုႏႊဲ.. ထဲက လက္ဆံုႏႊဲဆိုတာ ဘာလဲ.. တို႔၊ အဲလို ေမးခြန္းေတြ ကို သူတို႔ လက္ေတြ အလုအယက္ ေထာင္ျပီး ေမးၾကတာပါ။ တခ်ိဳ႕စကားသံုး ေတြက စာဆန္ တာမို႔ သူတို႔အနီး၀န္းက်င္က လူၾကီးေတြ ေျပာတဲ့ အထဲလည္း မပါတာမို႔ သူတို႔အတြက္ေတာ့ သိပ္ကို အသစ္အဆန္း ျဖစ္ေနတာပါ။ က်မကမ်ား ရွင္းျပလိုက္ရင္ သူတို႔ ေက်နပ္ျပီး ျပံဳးသြားတာမ်ား တကယ္ အေမာေျပရပါ တယ္။ သူတို႔ သိပ္ နားမလည္ေသး လို႔ကေတာ့ မ်က္ႏွာေလးေတြ ငယ္ျပီး I don’t get it.. လို႔ အေျဖ မရမခ်င္း ျပန္ ျပန္ ေျပာတာပါ။
ဒါနဲ႔ပဲ အဲဒီ က-ကေလးငယ္ ခ်စ္စဖြယ္… ကေန အ-အမိေျမ တို႔တိုင္းျပည္ ငါတို႔ ခ်စ္တဲ့ ေျမ.. အထိ ကို ေရာက္ဖို႔ တစ္လေလာက္ ၄ခ်ိန္ (၈ နာရီ)ေလာက္ အမူအရာေတြ လုပ္ရင္း ေအာ္ရင္း ဆိုရင္း ရွင္းျပရင္း သင္အျပီးမွာေတာ့ သေျပညိဳက ကေလးေတြဟာ အဲဒီ ကၾကီးကေန အ-အထိ အကၡရာေတြကို ေတာ္ေတာ္ မွတ္မိသြားရံုမက၊ သူတို႔ မျမင္ဖူး မၾကားဖူး မသိဖူးခဲ့တဲ့ ေ၀ါဟာရေတြ၊ ပန္းေတြ၊ ျမန္မာ့ဓေလ့ေတြကိုပါ တြဲသိ သြားပါျပီ။
အဲဒီလို ကဗ်ာေတြ ရြတ္ရင္း အဓိပၸါယ္ေတြ ရွင္းျပရင္းကေန သူတို႔ ေမာခ်ိန္ ပ်င္းခ်ိန္ေလာက္ စာသင္ခ်ိန္ တ၀က္က်ိဳးရင္ သူတို႔ကို သူတို႔ ရြတ္ခဲ့တဲ့ ကဗ်ာ ေတြကို သရုပ္ေဖာ္ပံု ဆြဲခိုင္းပါတယ္။ အေမရိကန္က အေျခခံပညာေရးထဲမွာက ပန္းခ်ီဆြဲတာ ပံုေရးတာေတြက အျမဲပါေနက်မို႔ ဒါက ကေလးေတြကို စိတ္၀င္စားေစရံု သာ မက ပါဘူး။ သူတို႔ သိထားတာေတြကို ပိုမွတ္မိေစပါတယ္။ အေရာင္ေတြက အစ.. သူူတို႔ မွတ္မိေအာင္ အေရာင္ျခယ္ခိုင္းပါတယ္။ ဒါက အေမရိကန္ေက်ာင္းေတြမွာ ဘာသာစကား မတူသူေတြအတြက္ ထားတဲ့ ESOL (English for Speakers of Other Languages) မွာ သံုးတဲ့ သင္ၾကားနည္းေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြမွာ ရွိတဲ့ ESOL Class ေတြဟာ အဂၤလိပ္လို တလံုးမွ မတတ္လာတဲ့ ကေလးေတြကို ၃လ ေလာက္ အတြင္း ေရေရလည္လည္ေျပာတတ္လာေအာင္ သင္ႏိုင္တာပါ။
က်မကေလးေတြ ဒီေရာက္ေတာ့ သမီးက ၉ႏွစ္၊ သားငယ္က ၆ႏွစ္။ ထိုင္းမွာ မူလတန္း ေက်ာင္းေနခဲ့တာမို႔ အဂၤလိပ္စာအသံထြက္ေတြက ထိုင္းသံ၀ဲလို႔။ ဒီေရာက္ေတာ့ သမီးက GRADE 3 နဲ႔ စ။ သားငယ္က Kindergarten နဲ႔စ။ သားနဲ႔သမီးဟာ ၆လအၾကာ၊ ေက်ာင္းႏွစ္၀က္ မွာပဲ အေမရိကန္အဂၤလိပ္စကားကို အကၽြမ္းတ၀င္ ေျပာႏိုင္္ၾကပါျပီ။ သူတို႔ဆီက သင္ၾကားေရးစနစ္ေၾကာင့္ပါပဲ။ ဒါကို က်မတို႔ အတုယူရပါတယ္။
+++++
သေျပညိဳက ကေလးေတြ အမ်ားစုၾကီးက အေမရိက မွာ ေမြးၾက ၾကီးျပင္းၾကရတဲ့အျပင္ ျမန္မာျပည္ကို မေရာက္ဖူးၾကတဲ့သူ အမ်ားစုမို႔ သူတို႔အတြက္ေတာ့ သင္ခန္းစာထဲက ျမင္ကြင္းေတြ အေၾကာင္းအရာေတြက စိတ္၀င္စားစရာေတြခ်ည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ စ- စခန္းသာ ေတာင္တန္းျပာဆိုရင္ က်မက အရင္ေျပာမျပဘဲ သူတို႔ကို သိလားလို႔ အရင္ ေမးပါတယ္။ သူတို႔က စခန္းဆိုေတာ့ Camp ပဲ ထင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့မွ စခန္းသာဆိုတာ ခဏနားေနရတဲ့ သာယာတဲ့ ေနရာကိုလည္း ေခၚတယ္လို႔ ေျပာျပပါတယ္။ ဒီေတာ့ တေယာက္က ဒါဆို Viewpoint လားတဲ့။ အင္း ဟုတ္တယ္ အဲလိုမ်ိဳးလို႔ က်မကလည္း နီးစပ္ရာ သေဘာတူရပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ တခါ ရွင္းျပရ တာက သာယာတယ္ဆိုတာ ဘာလဲ..ေပါ့။ အမ်ားစုက Peaceful တို႔ Pleasant တို႔ ေျပာပါတယ္။ သူတို႔ နီးနီးစပ္စပ္ ေတာ့ နားလည္ပါတယ္။ ခုမွ စကားေရာ စာေရာ စသင္တာမို႔ က်မ ေက်ာင္းမွာ No English.. Only Burmese လို႔ စည္းကမ္း လုပ္လို႔ မရေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ကို နားလည္သလို အဂၤလိပ္လို ေပးေျပာျပီးမွ ျမန္မာလို အေခၚအေ၀ၚကို မွတ္မိေအာင္ တြဲက်င့္ ရပါတယ္။ ထပ္ကာ ထပ္ကာ ေျပာျပရပါတယ္။
အဓိကကေတာ့ ျမန္မာလို သင္တာက ျမန္မာျပည္ျပန္ရင္ ေဆြမ်ိဳးေတြကို စကားေျပာႏိုင္ျပီး ႏိုင္ငံျခားမွာ ေနေပမဲ့ ကိုယ့္မိခင္ဘာသာစကားကို ေကာင္းေကာင္း ေျပာႏိုင္တယ္ ဆိုတာ .. ျပီးေတာ့ ဘာသာစကားေတြ အမ်ားၾကီးတတ္တယ္ဆိုတာ ဂုဏ္ယူစရာ ေကာင္းတယ္ ဆိုတာေတြ အထိ ေျပာျပတာကို သူတို႔ နားလည္လက္ခံႏိုင္တာပါပဲ။ သူတို႔ အေမရိကန္ပညာေရးရဲ႕ သင္ၾကားေရးစနစ္ေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ ေတြးေခၚႏိုင္စြမ္း ဉာဏ္ရည္ကလည္း ျမင့္ေနတာပါ။ အဲဒီအခါ ခုလို သေျပညိဳ ေက်ာင္း တႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာေတာ့ က်မရဲ႕ တခန္းစာနဲ႔ စုေပါင္း စခဲ့တဲ့ ျမန္မာစာေက်ာင္းဟာ ခုခ်ိန္မွာ တန္းခြဲ ၄ခု ခြဲရတာမို႔ က်မေနတဲ့ Maryland ျပည္နယ္ Rockville ျမိဳ႕နယ္ထဲက မူလတန္း ေက်ာင္းထဲက ခန္းမၾကီး တစ္ခန္းကို ငွားရမ္းျပီး သင္ရတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္လာပါျပီ။
ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြ ကလည္း Virginia , Baltimore, Frederick လို အနီးအပါး ျမိဳ႔နယ္ေတြ ကပါ လာတက္ၾကတာပါ။ အနီးအပါးလို႔သာ ေျပာရတယ္..။ တကယ္က တစ္နာရီ ေက်ာ္၀န္းက်င္ ကားေမာင္းလာ ၾကရတာမို႔ ရန္ကုန္ပဲခူးေလာက္ အကြာအေ၀း ရွိတာပါ။ ဒါေပမဲ့ မိဘေတြေရာ ကေလးေတြပါ က်ားကုတ္က်ားခဲနဲ႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေက်ာင္း မွန္မွန္ လာၾကတာမ်ား.. ႏွင္းေတြက်လို႔ Snow alert ရွိတာေတာင္ မပ်က္မကြက္ ပါ။ ဒါဟာ သေျပညိဳေက်ာင္းအတြက္ အင္အားျဖစ္သလို.. က်မတို႔ ျမန္မာကေလးေတြ ေနာင္ေရး နဲ႔ ဟိုးအေ၀းၾကီးထိ ေမွ်ာ္လင့္ၾကည့္ရင္၊ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အနာဂတ္ မွာ ျဖည့္စြက္ႏိုင္မယ့္ အားကေလးေတြကို ေမြးေနတာပဲရယ္လို႔၊ က်မမွာ ပီတိ ျဖစ္ရပါတယ္။
ေမျငိမ္း ၁၄ မတ္လ ၂၀၁၂။
( ျပည္တြင္းထုတ္ Venus News Weekly Journal ပါ အပတ္စဥ္ေဆာင္းပါး-အမွတ္ ၂)
