Oct 22, 2008

ျမသီလာအလြမ္းေျပ(၆)

အဲဒီ ၁၉၈၅ပညာသင္ႏွစ္အစမွာပဲ က်မတို႔ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ေနခဲ့တဲ့ အနာေဟာင္း ကေလးက တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၀န္းက်င္ကို နည္းနည္း ျပန္လႈပ္ခတ္သြားေစခဲ့တာလည္း ဒီေနရာမွာေတာ့ ထည့္မေျပာလို႔ မရ။ ေက်ာင္းေတြျပန္ဖြင့္ျပီး သိပ္မၾကာခင္မွာ ၁၉၈၃-၈၄အတြက္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႏွစ္လည္မဂၢဇင္းေတြ ထြက္လာပါတယ္။ အဲဒီမဂၢဇင္းက က်မတို႔ ေက်ာင္းသားေတြ ၾကားထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ အလုပ္မ်ား သြားေစခဲ့ပါတယ္။

ေဟာဒီမွာ လက္သီးဆုပ္ေတြ႔လား.. ေသြးေတြ စီးက်ေနသလိုပဲ..တဲ့။ ဒီမွာက ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ့္ ဂူ..။ ေက်ာင္းသားေတြ ၀မ္းနည္းျခင္းအထိမ္းအမွတ္နဲ႔ ၀ိုင္းထိုင္ေနၾကတာေပါ့။ ဒီမွာ ေက်ာင္းသားအေလာင္းကို ထမ္းလာတာ။ ဆဲဗင္းဂ်ဴလိုင္ေပါ့...။ ေကာင္မေလးပံုကလည္း အမိန္႔ျပန္တမ္း ဖတ္ေနသလိုပဲ..။ ဘြဲ႔၀တ္စံု ကလည္း ေသြးေတြ စြန္းေနသလို...။ ဒါ... ငါတို႔ အျပစ္မဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို စစ္တပ္က အေၾကာင္းမဲ့ ပစ္သတ္ခဲ့တဲ့ သမိုင္းပဲ..။ ပန္းခ်ီဆရာက ေမာင္ျမင့္ေဌး.. တဲ့။ လိႈင္က ေက်ာင္းသားပဲ.. တဲ့။ ရုတ္တရက္.. က်မ ၀န္းက်င္ တ၀ိုက္မွာ ေသြးေႏြးတဲ့ ကဗ်ာသမားေတြမို႔ထင္ရဲ႕.. အဲဒီ ကိစၥက ေလးနက္သြားတယ္။

က်မက အခ်စ္ေတြ အလြမ္းေတြ အေပ်ာ္ေတြနဲ႔သာ တကၠသိုလ္ကို ခံစားေနခဲ့ခ်ိန္... တကၠသိုလ္ဆိုတာ အမွန္တရားအတြက္ ေသြးစြန္းခဲ့တဲ့ေနရာတခု၊ ေက်ာင္းသားအခြင့္အေရး အတြက္ ေတာင္းဆိုခဲ့ရတဲ့ ေနရာတခု.. ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ တာ၀န္ဆိုတာထဲမွာ ႏိုင္ငံမွာ တရားမွ်တမႈထြန္းကားေရးလည္းပါတယ္... ဆိုတာေတြကို ျပန္သတိရလာေစခဲ့တယ္။ ေနာက္ အေဖေျပာတဲ့ ဆဲဗင္းဂ်ဴလိုင္..။ အဲ့ဒီအခါက်ေတာ့ ငါ့ကို ဇန္န၀ါရီျပန္ေပး.. ဆိုတဲ့ ကဗ်ာစာအုပ္ေခါင္းစဥ္ကေတာင္ တကယ့္ လြတ္လပ္ေရးအစစ္ကို ျပန္ေတာင္းေလ သလားလို႔ စဥ္းစားမိလာေစခဲ့တယ္။

ေနာက္ေတာ့ အဲဒီ မ်က္ႏွာဖံုးေရးတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေလး အဖမ္းခံရတယ္တဲ့..။ က်မစိတ္ထဲ ေတာ္ေတာ္ မေကာင္း ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီ မဂၢဇင္းမ်က္ႏွာဖံုးသရုပ္ေဖာ္ပံုက ဖမ္းရ ဆီးရ ေလာက္ေအာင္ သက္ေသ အေထာက္အထားလည္း မခိုင္လံု..။ ျပီးေတာ့ ဒါဟာ အႏုပညာ လြတ္လပ္ခြင့္လည္း ျဖစ္ေသးတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်မ နည္းနည္း ေလးနက္လာတယ္။ (ဒါေပမဲ့ ေနာက္ ၁၀ႏွစ္အၾကာမွာေတာ့ ေထာင္က လြတ္လာတဲ့ အဲဒီ ေမာင္ျမင့္ေဌးနဲ႔ ခင္သြားျပီး သူ႔ကို က်မရဲ႕ "အိပ္မက္တခုနဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္" ဆိုတဲ့ RITေနာက္ခံ လံုးခ်င္း၀တၳဳအတြက္ မ်က္ႏွာဖံုးပန္းခ်ီ အပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမ်က္ႏွာဖံုးကို က်မ သိပ္ၾကိဳက္ပါ တယ္.. Scan ဖတ္ျပီး တင္ေပးခ်င္ေပမဲ့ အဲဒီစာအုပ္ ေလာေလာဆယ္ လက္ထဲမွာ မရွိျဖစ္ေနလို႔)။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ေတာ့လည္း လူငယ္သဘာ၀အတိုင္း ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ပါပဲ..။

ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ဆို.. အဲဒီတုန္းက တကၠသိုလ္ရဲ႕ အခ်ိန္ေတြကလည္း ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားလူငယ္ ေတြကို ဖမ္းစားႏိုင္ေနေသးတာကိုး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္.. ကဗ်ာစာအုပ္ေလးေတြ ထုတ္ခြင့္ရတယ္.. ပန္းခ်ီျပပြဲေလး ေတြ လုပ္ခြင့္ရတယ္... ေက်ာင္းထဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားခြင့္ရတယ္။ အေဆာင္ေရွ႔မွာ ညည "အေဆာင္သူ... အေဆာင္သူ.. အလြမ္းေျပ.. ေရာက္လာတယ္..." လို႔ သြား သြားေအာ္လို႔ရေသးတယ္။ မိုးခ်ဳပ္မွ အင္းလ်ားကန္ ေပါင္ေပၚကေန လမ္းေလွ်ာက္ဆင္းျပီး ရိုးမရိပ္သာေရွ႔မွာ ကိုတရုတ္ၾကီးရဲ႕ ၀က္သား တုတ္ထိုးကို ဇိမ္ဆြဲျပီး စားႏိုင္ခဲ့ေသးတယ္။ (အဲဒီအခ်ိန္က ၀က္သားတုတ္ထိုး တေခ်ာင္း တမတ္)။ ေျပာခ်င္တာက.. ေက်ာင္းအရိပ္မွာ ေအးခ်မ္းေနခဲ့ပါေသးတယ္..ဆိုတာပါ..။

++++++++

၁၉၈၆ဆန္းစ.. ဇန္န၀ါရီလထဲလို႔ ထင္တာပဲ.. မာလာမွတ္တိုင္ေနာက္က ယုဒသန္ခန္းမမွာ ကံ့ေကာ္ရြာအဖြဲ႔ရဲ႕ ပန္းခ်ီျပပြဲရွိတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း ေန႔လယ္ အတန္းအားခ်ိန္... ပန္းခ်ီျပပြဲ အေျပးအလႊား သြားၾကည့္ရတယ္။ ပန္းခ်ီဆရာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားပါတဲ့ ပြဲပဲ။ ပန္းခ်ီကားေတြ လိုက္ၾကည့္ေနတုန္း .. မွတ္မွတ္ရရ က်မ အဲဒီပြဲမွာ ေတာ္ေတာ္ သေဘာက် တာက ညိဳ၀င္းေမာင္ရဲ႕ "ခင္ခ်ိဳေအး၏အိပ္မက္" ဆိုျပီး ၁..၂..၃.. တပ္ထားတဲ့ ဆာရီယယ္ (Surrealism) ကားေတြ။ ေနာက္ ေကျမိဳးနဲ႔ ဆရာၾကီးျမင့္ေစာ..။ ေနာက္ ထံုးစံအတိုင္း ကိုမ်ိဳးျမင့္.. မေမႊး.. ခင္ျမဇင္... ခင္ေဆြ၀င္း.. ၀င္းသိန္း.. တီးတို.. က်မသိတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြမ်ားပါတယ္။ (တခ်ိဳ႔ က်န္ေနခဲ့ရင္ ခြင့္လႊတ္ပါ)။ ပန္းခ်ီကားေတြ ရပ္ၾကည့္ေနတုန္း "အမ.. ကဗ်ာစာအုပ္ ၀ယ္ပါလား ဟင္" လို႔ ၾကားလိုက္တာနဲ႔ လွည့္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ေကာင္ေလး ေလးငါးေယာက္ တအုပ္စု..။ လက္ထဲမွာ ကဗ်ာစာအုပ္ေလးေတြနဲ႔။ ဘယ္ေလာက္လဲဆိုေတာ့ ၁က်ပ္တဲ့ (အဲဒီတုန္းက လက္ဘက္ရည္တခြက္လည္း တစ္က်ပ္)။ က်မက ရယ္လိုက္ျပီး "အေတာ္ပဲ... တို႔မွာလည္း ကဗ်ာစာအုပ္ ေရာင္းစရာရွိတယ္"လို႔ ျပန္ေျပာျပီး က်မရဲ႕ လြယ္အိတ္ၾကီးထဲက ကဗ်ာစာအုပ္ေတြကို ထုတ္လိုက္ေတာ့ သူတို႔ စိတ္ညစ္သြားတာေပါ့။ က်မကို ေရာင္းရင္ တအုပ္တည္း ေရာင္းရျပီး သူတို႔က အနည္းဆံုးငါးအုပ္ေလာက္ ျပန္၀ယ္ရမွာကိုး။

အဲဒီေန႔က က်မတို႔ ကဗ်ာစာအုပ္တအုပ္စီ အျပန္အလွန္ လက္ေဆာင္ေပးျပီး က်မဆီက ေနာက္ထပ္ ကဗ်ာစာအုပ္၃အုပ္ သူတို႔ ၀ယ္ပါတယ္။ (ဒါေပမဲ့ သူတို႔က ဖိတ္တာနဲ႔ သူတို႔အဖြဲ႔ထိုင္ေနက်ဆိုတဲ့ ယင္းမာမွာ လဘက္ရည္လိုက္ေသာက္ေတာ့ က်မပဲ ပိုက္ဆံရွင္းလို္က္ရတာ ပိုေတာင္ကုန္သြားေသး)။ သူတို႔က လိႈင္နယ္ေျမက ေအာင္လာတဲ့ တတိယႏွစ္ေက်ာင္းသားေတြ... တဲ့။ သူတို႔ ကဗ်ာအုပ္က အေတာင့္သား။ ၁၀ေယာက္ေလာက္ ရွိတယ္တဲ့။ (အဲဒီေန႔ကစျပီး အဲဒီအုပ္နဲ႔ က်မ အဖြဲ႔က်သြားလိုက္တာ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔နဲ႔ ကဗ်ာစာအုပ္ေတြအမ်ားၾကီး ထုတ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အထိပါပဲ။) သူတို႔ ကဗ်ာစာအုပ္က ဒီဇိုင္းလွလွကေလး။

ေကာင္ေလး၅ေယာက္ အသီးသီး လက္မွတ္ထိုးၾကတယ္။ အာကာ... သုထက္ေက်ာ္.. ရြက္ႏုသစ္... ကိုခ်ိဳ.. ကိုဂ်က္...ႏြယ္သာကီ.. အက္စ္ခိုင္ျငိမ္း၊ H ယင္းမာ.. ဟိန္းသစ္ရည္သိမ္း.. တဲ့။ ဟိန္းသစ္ရည္သိမ္း.. ဆိုတဲ့ေကာင္ေလး လက္မွတ္ထိုးေတာ့ က်မက "မင္းနာမည္က ေခၚရ မွတ္ရ ခက္ပါ့.." လို႔ ေျပာေတာ့ သူက ကဗ်ာစာအုပ္ကို ျပင္ဆင္တဲ့ ဒီဇိုင္းနဲ႔ ဖေယာင္းလက္ေရး ေရးတာ သူပါဆိုျပီး လက္မွတ္ကို ျပတယ္။ (တကယ္ေတာ့ သူက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ႏွစ္လည္မဂၢဇင္းမွာ သရုပ္ေဖာ္ ပန္းခ်ီေတြ ဆြဲေနတဲ့သူပါ)။ အဲဒီေတာ့မွ ပိုဆိုးတာပဲ.. ဗမာစာလို ပီပီသသ စာလံုးေတြေပမဲ့ ဖတ္မရ..။ က်မက "ဟာ... ဘာၾကီးလဲ..." လို႔ တမင္ ေျပာေတာ့မွ.. "အမကလည္း မွန္ေထာင္ဖတ္ေပါ့" ဆိုျပီး ရယ္ေနတယ္။ လက္မွတ္ထိုးတာကိုက ေျပာင္းျပန္ေဇာက္ထိုး။ (အဲဒီ သူ႔ရဲ႕ လက္မွတ္ကို အဲဒီေခတ္ တကၠသိုလ္က ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိၾကပါတယ္)။ (အဲဒီလို အေတြးကိုက ခြက်က်ႏိုင္တဲ့လူမ်ိဳးကို ရည္းစားလုပ္ရမယ္.. အိမ္ေထာင္ဖက္အျဖစ္ ေရြးရမယ္လို႔မ်ား အဲဒီအခ်ိန္ေလးမွာ တေယာက္ေယာက္က နိမိတ္ဖတ္သလို လာေျပာခဲ့ရင္ က်မ ရယ္မိခဲ့မွာ ထင္ပါရဲ႕)။

အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ဂုဏ္ထူးတန္းေက်ာင္းသူတေယာက္အေနနဲ႔ဆိုရင္ က်မ အတန္းလစ္တာက နည္းနည္း မ်ားလာပါတယ္။ လိႈင္နယ္ေျမထဲက ဗကပကင္တီးမွာ သြား သြား ထိုင္ ရတာကို သေဘာက်လာတာလည္း ပါပါတယ္။ ေနာက္တေၾကာင္းက က်မရဲ႕ ေက်ာင္းစာေတြကို သိပ္မေၾကာက္တာလည္း ပါပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ အေရးပါတဲ့ တေၾကာင္းကေတာ့ ေက်ာင္းမွာ စာအုပ္စာတမ္း ၀ယ္ရတာေတြ မ်ားလာေတာ့ အေမက ပိုက္ဆံ မတတ္ႏိုင္ေတာ့လို႔ "သမီးရယ္... ဂုဏ္ထူးတန္းျပီးရင္ အေမ့ေက်ာင္းမွာပဲ SAT (အထက္တန္းျပ) ၀င္လုပ္ေတာ့ ေနာ္.. အေမ မဟာ၀ိဇာတန္းထိ ဆက္ထားမႏိုင္ေတာ့ဘူး.. ျပီးရင္ Thesis ကလည္း ပိုက္ဆံကုန္မွာ" တဲ့။ အဲဒီတုန္းက B.A(Hons) ဆိုရင္ အထက္တန္းျပဆရာမ ျဖစ္ျပီေလ။ တကယ္လည္း က်မတို႔ အေဖက အရာရွိေပမဲ့ လူမွန္မို႔ က်မတို႔မိသားစုက အင္မတန္ က်ပ္တည္းတာေလ။ ဒါေၾကာင့္ ေသခ်ာေနတာက က်မ ဒီတႏွစ္ပဲ ေက်ာင္းတက္ႏိုင္ေတာ့မယ္ ဆိုတာပါပဲ။ သိပ္၀မ္းနည္းခဲ့ရေပမဲ့ ကိုယ့္အေျခအေနကို အသိဆံုးမို႔ ေနလို႔ရတုန္း ေက်ာင္းမွာ တန္ေအာင္ေနမယ္ဆိုတဲ့ ညစ္က်ယ္က်ယ္ စိတ္နဲ႔သာ ေပ်ာ္ေအာင္ ေနပစ္လိုက္တာ လည္း ပါခဲ့တာေပါ့ေလ။

အဲဒီထဲမွာ အျမတ္ရတာကေတာ့ တကယ့္ ဆရာသမားေတြ.. စာသမားေပသမားဆိုတဲ့သူေတြ.. အႏုပညာ တကယ္ခံုမင္တဲ့သူေတြ.. ၀ါသနာတူသူငယ္ခ်င္းေတြကို အခ်ိန္တိုေလးအတြင္းမွာ ေတြ႔ခြင့္ရလိုက္တာပါပဲ။ အဲဒီတုန္းက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲမွာ ကဗ်ာအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကီးက ၾကီးလာလိုက္တာ.. ေတာင္ငူေဆာင္ ကင္တီးတ၀ိုက္ဟာ ကဗ်ာစာအုပ္ေတြ ပလူပ်ံထြက္တဲ့ ေနရာလို ျဖစ္ေနခဲ့တာပါပဲ...။

6 comments:

Anonymous said...

စာေပရပ္၀န္းဆိုတဲ့ အေငြ႕အသက္ကို ေႏြးေထြးစြာခံစားသြားပါတယ္။ မစီးလိုက္ရတဲ့ အဲဒီအခ်ိန္ရထားၾကီးကို ရွန္တိန္လုပ္လို႕ရရင္ တစ္ေခါက္ေလာက္ေရာက္ဖူးခ်င္လိုက္တာဗ်ာ

Moe Cho Thinn said...

ဆရာမေရ
ဖတ္လို႔ေကာင္းလိုက္တာ။ တခါတည္း တကၠသိုလ္ဆိုတဲ႔ အေငြ႔အသက္၊ ပတ္၀န္းက်င္ကို ေရာက္သြားေတာ႔တာပါပဲ။ ေက်းဇူးတင္လိုက္တာ ဆရာမ။

:P said...

ေစာင့္ဖတ္ေနတယ္ေနာ္ဆရာမ...

M.Y. said...

အမေရ..
ယုဒသန္ကပန္းခီ်ပြဲေတြလြမ္းစရာ..performance art နဲ ့ installationေတြဟိုးခပ္ေစာေစာထဲက အဲဒိ ကံ့ေကာ္ရြာမွာလုပ္ခဲ့တာတခိ်ဳ ့ျပကြက္ေတြမ်က္စိထဲခုထိမွတ္မိေနေသးတယ္။
ကံံေကာ္ရြာပြဲေတြ အခုမရိွေတာ့ဘူးေနာ္
(အင္း ပန္းခီ်ဆရာေလးပါလာျပီ..)

MANORHARY said...

အမေရ..ကိုၿမင့္ေဌးတစ္ေယာက္ ခုေတာ့ တားေရာ့ ပန္းခ်ီေတြဆြဲေနတယ္..

ေမျငိမ္း said...

ေစာင့္ဖတ္ၾကတဲ့သူေတြကို ေက်းဇူးပါ... မေရာက္ဖူးလိုက္ရသူေတြ.. မတက္လိုက္ရသူေတြအတြက္ေတာ့ က်မစိတ္ထဲ အားနာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခါတုန္းက တကၠသိုလ္ကေတာ့ မွတ္တမ္း၀င္သင့္တယ္ထင္လို႔ပါပဲ..။ ကေမာင္ရင္ေရ.. ကံ့ေကာ္ရြာဆိုတာကို တို႔မ်ား ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးေတြက ၾကားေတာင္မၾကားခ်င္ေလာက္ဘူး။ ပန္းခ်ီဆရာေလးကလည္း မပါမျဖစ္ေလ.. ကံ့ေကာ္ေတာ ကဗ်ာတေခတ္မွာ သူကလည္း အုတ္ကေလးတခ်ပ္ကိုး။
မေနာ္ေရ.. ကိုျမင့္ေဌးကို လြမ္းတယ္လို႔ ေျပာေပးပါ..။ သူ႔ပန္းခ်ီေတြ ေတြ႔ခ်င္လိုက္တာ....